Παρατηρητήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων | Θεσμικό πλαίσιο

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΚΑΕ)

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν:

• Φυσικά πρόσωπα με πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων υπαλλήλων.
• Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού, επιχειρήσεις που ανήκουν κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού, καθώς και ενώσεις ΟΤΑ.
• Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (Μ.μ.Ε.).
• Αγροτικοί συνεταιρισμοί και αστικοί συνεταιριμοί του ν.1667 /1986.
  
• Νομικά πρόσωπα δημόσιου ή ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Κριτήριο εντοπιότητας:

• Τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) συν ένα (1) των μελών πρέπει να έχουν εγγύτητα στην περιοχή όπου η ΚΑΕ ασκεί τις δραστηριότητές της και αναπτύσσει το έργο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Ο ελάχιστος αριθμός μελών της ΚΑΕ είναι τριάντα (30) μέλη. Διαφοροποιείται σε:

• Είκοσι (20) μέλη αν η ΚΑΕ έχει έδρα σε δήμο νησιωτικής περιοχής με πληθυσμό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή.
• Δεκαπέντε (15) μέλη σε περίπτωση που συμμετέχουν τουλάχιστον δεκαπέντε (15) Μ.μ.Ε.
• Τρία (3) μέλη αν συμμετέχει τουλάχιστον ένας (1) ΟΤΑ α’ ή β’ βαθμού και τα άλλα δύο (2) μέλη είναι είτε επιχείρησεις που ανήκουν κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε ΟΤΑ α’ ή β’ βαθμού, είτε ΟΤΑ α’ ή β΄ βαθμού.

Σημείωση: Μέλος της ΚΑΕ δεν μπορεί να είναι μέλος σε άλλη ΚΑΕ που δραστηριοποιείται στην ίδια περιφέρεια, εκτός κι αν πρόκειται για νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις που ανήκουν 100% σε ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και αγροτικούς συνεταιρισμούς.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΟΛΙΤΩΝ (ΕΚΠ)

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν:

• Φυσικά πρόσωπα με πλήρη δικαιοπρακτική ικανότητα, συμπεριλαμβανομένων των δημοσίων υπαλλήλων
• Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθμού, ενώσεις ΟΤΑ, καθώς και επιχειρήσεις που ανήκουν κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε Ο.Τ.Α α’ και β’ βαθμού
• Νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου
• Αγροτικοί συνεταιρισμοί και αστικοί συνεταιρισμοί του ν.1667 /1986.

Ο ελάχιστος αριθμός μελών της ΕΚΠ είναι τριάντα (30) μέλη. Διαφοροποιείται σε:

• Είκοσι (20) μέλη, αν πρόκειται για ΕΚΠ με έδρα σε δήμο νησιωτικής περιοχής με πληθυσμό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή.
• Δεκαπέντε (15) μέλη, αν συμμετέχουν στην ΕΚΠ, τουλάχιστον 15 νομικά πρόσωπα δημόσιου ή  ιδιωτικού δικαίου.
• Τρία (3) μέλη, αν συμμετέχουν ως μέλη της ΕΚΠ, τουλάχιστον ένας (1) Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ ή β’ βαθμού και τα άλλα δύο (2) μέλη είναι είτε επιχείρησεις που ανήκουν κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε Ο.Τ.Α α’ ή β’ βαθμού, είτε Ο.Τ.Α α’ ή β΄βαθμού.

Σημείωση: Μέλος της ΕΚΠ δεν μπορεί να είναι μέλος σε άλλη ΕΚΠ που δραστηριοποιείται στην ίδια περιφέρεια, εκτός και αν πρόκειται για νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και επιχειρήσεις που ανήκουν 100% σε ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και αγροτικούς συνεταιρισμούς.

—

Εγγύτητα στο έργο Α.Π.Ε. ή την περιοχή δραστηριοποίησης της ΚΑΕ/ ΕΚΠ:
α) για τα φυσικά πρόσωπα, είτε η μόνιμη κατοικία είτε η πλήρης ή ψιλή κυριότητα ή επικαρπία σε ακίνητο το οποίο βρίσκεται σε περιφέρεια που δραστηριοποιείται η ΚΑΕ / ΕΚΠ ή αναπτύσσεται το έργο Α.Π.Ε.,
β) για τα νομικά πρόσωπα, η καταστατική έδρα, η οποία βρίσκεται σε περιφέρεια που δραστηριοποιείται η ΚΑΕ / ΕΚΠ ή αναπτύσσεται το έργο Α.Π.Ε..

ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ (ΚΑΕ)

Οι Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) δραστηριοποιούνται εντός μιας περιφέρειας και ασκούν τουλάχιστον μία από τις ακόλουθες δραστηριότητες: παραγωγή, κατανάλωση, αποθήκευση και πώληση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.

Στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της, έκαστη ΚΑΕ:

α) δύναται να επιμερίζει, εντός της Κοινότητας, την ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, η οποία παράγεται από σταθμούς παραγωγής και αποθηκεύεται σε σταθμούς αποθήκευσης, ιδιοκτησίας της ΚΑΕ,

β) έχει πρόσβαση σε όλες τις αγορές ενέργειας, τόσο απευθείας όσο και μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, κατά τρόπο που δεν εισάγονται διακρίσεις.

Οι ΚΑΕ δύνανται να ασκούν επιπλέον:

• εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από σταθμούς ΑΠΕ και σταθμούς ΑΠΕ με αποθήκευση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των μελών τους, των καταναλωτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ιδιοκτησίας της ΚΑΕ,
• διαχείριση, ιδίως συλλογή, μεταφορά, επεξεργασία, αποθήκευση ή διάθεση πρώτης ύλης για την παραγωγή ενέργειας από βιομάζα ή βιορευστά ή βιομεθάνιο ή μέσω ενεργειακής αξιοποίησης του βιοαποικοδομήσιμου κλάσματος αστικών αποβλήτων,
• εγκατάσταση και λειτουργία μονάδων αφαλάτωσης νερού με χρήση ΑΠΕ,
• προσέλκυση κεφαλαίων για την πραγματοποίηση επενδύσεων αξιοποίησης των ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ ή παρεμβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης,
• σύνταξη μελετών αξιοποίησης των ΑΠΕ ή παροχή τεχνικής υποστήριξης, στους ανωτέρω τομείς,
• διαχείριση ή συμμετοχή σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ),
• παροχή συμβουλών για τη διαχείριση ή συμμετοχή των μελών της σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της ΕΕ,
• ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο για θέματα ενεργειακής αειφορίας,
• υποστήριξη ευάλωτων καταναλωτών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας καταναλωτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ανεξάρτητα αν είναι μέλη της ΚΑΕ, όπως η παροχή ή ο συμψηφισμός ενέργειας, η ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ή άλλες δράσεις που μειώνουν την κατανάλωση της ενέργειας στις κατοικίες των ανωτέρω,
• ανάπτυξη δικτύου, διαχείριση και εκμετάλλευση υποδομών εναλλακτικών καυσίμων ή διαχείριση μέσων βιώσιμων μεταφορών,παροχή ενεργειακών υπηρεσιών,
• άσκηση δραστηριότητας σωρευτικής εκπροσώπησης,
• άσκηση δράσεων για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, συμπεριλαμβανομένης και της δραστηριότητας του φορέα εκμετάλλευσης υποδομών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων,
• δράσεις κοινής ωφέλειας που σχετίζονται με την επάρκεια και τον ανεφοδιασμό πρώτων υλών, ενέργειας, καυσίμων και νερού.

ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΠΟΛΙΤΩΝ (ΕΚΠ)

Οι Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (ΕΚΠ) δραστηριοποιούνται εντός μιας ή περισσότερων περιφερειών και ασκούν υποχρεωτικώς μια τουλάχιστον από τις εξής δραστηριότητες: παραγωγή, ιδιοκατανάλωση ή πώληση ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, αποθήκευση, διανομή και προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, σωρευτική εκπροσώπηση, παροχή ευελιξίας και εξισορρόπησης καθώς και παροχή υπηρεσιών ενεργειακής απόδοσης, φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και άλλων υπηρεσιών ενέργειας στα μέλη της.

Η ΕΚΠ δύναται να ασκεί και τις ακόλουθες δρατηριότητες:

• διαχείριση ή συμμετοχή σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με την προώθηση του σκοπού της,
• παροχή συμβουλών για τη διαχείριση ή τη συμμετοχή των μελών της σε προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τους σκοπούς της,
• ενημέρωση, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση σχετικά με θέματα ενεργειακής αειφορίας,
• δράσεις για την υποστήριξη ευάλωτων καταναλωτών και την αντιμετώπιση της ενεργειακής ένδειας καταναλωτών, οι οποίοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ανεξάρτητα αν οι εν λόγω καταναλωτές είναι μέλη της, ιδίως παροχή ή συμψηφισμό ενέργειας, ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών ή άλλες δράσεις που μειώνουν την κατανάλωση ενέργειας στις κατοικίες των ανωτέρω.

Η αυτοπαραγωγή ενέργειας είναι ένας τρόπος συμμετοχής των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην κάλυψη ιδίων ενεργειακών αναγκών με τη χρήση ΑΠΕ. Μέχρι πρότινος τα εργαλεία για αυτόν τον σκοπό ήταν ο ενεργειακός συμψηφισμός (net metering) και ο εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός (virtual net metering). Πλέον, βάσει των πρόσφατων θεσμικών αλλαγών, η αυτοπαραγωγή ενέργειας είτε μεμονωμένα από νοικοκυριά, επιχειρήσεις, φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, είτε συλλογικά από ενεργειακές κοινότητες, είτε από κοινού (πολυκατοικίες), γίνεται μέσω του ενεργειακού ταυτοχρονισμού (net billing) και του  εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού (virtual net billing). Ειδικά για τις ενεργειακές κοινότητες, το μόνο διαθέσιμο εργαλείο συμψηφισμού ενέργειας είναι ο εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net billing).

Τα υφιστάμενα έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού ενεργειακών κοινοτήτων συνεχίζουν να λειτουργούν ως έχουν.

Δυνατότητα εφαρμογής εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού έχουν πλέον μόνο οι δικαιούχοι του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» και οι αγρότες για εγκαταστάσεις με ισχύ μέχρι 30 kWp. Όλες οι άλλες κατηγορίες αυτοπαραγωγών θα εφαρμόζουν (εικονικό) ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό.

• Ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (net billing):

Είναι ο συμψηφισμός της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του αυτοκαταναλωτή, σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας) βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή.

Σε περίπτωση έγχυσης ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή το Σύστημα, ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την εγχυθείσα ενέργεια εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα. Για την αποζημίωση της πλεονάζουσας ενέργειας δύναται είτε να συμμετέχει απευθείας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είτε αποζημιώνεται στη βάση λειτουργικής ενίσχυσης ανάλογα με την τεχνολογία του σταθμού. Η τιμή αποζημίωσης του πλεονάσματος ενέργειας που εγχέεται στο δίκτυο ορίζεται βάσει της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες της έγχυσης. Για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά η πλεονάζουσα ενέργεια αποζημιώνεται βάσει της Ειδικής Τιμής Αγοράς (ΕΤΑ) τεχνολογιών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ και εκκαθαρίζεται από τον ΔΕΔΔΗΕ.

Η παροχή κατανάλωσης βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τον σταθμό παραγωγής ή βρίσκεται σε άλλο χώρο, αλλά συνδέεται ηλεκτρικά με αποκλειστική γραμμή διασύνδεσης. Ο σταθμός παραγωγής συνδέεται στο Δίκτυο ή στο Σύστημα μεσώ της παροχής της εγκατάστασης κατανάλωσης.

Η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής (σε kWp) μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το 100% της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε kVA).

• Εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (virtual net billilng):

Ο συμψηφισμός της παραχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής με την απορροφηθείσα ηλεκτρική ενέργεια στην παροχή κατανάλωσης προς συμψηφισμό του αυτοκαταναλωτή, ο οποίος διενεργείται σε χρονικό παράθυρο ίσο με την Περίοδο Εκκαθάρισης Αποκλίσεων (15 λεπτών της ώρας), βάσει των πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων από τον αρμόδιο Διαχειριστή.

Ο αυτοκαταναλωτής δύναται να αποζημιώνεται για την πλεονάζουσα ενέργεια, εφόσον η δραστηριότητα αυτή δεν αποτελεί την κύρια εμπορική ή επαγγελματική του δραστηριότητα. Για την αποζημίωση αυτή δύναται είτε να συμμετέχει απευθείας στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας είτε αποζημιώνεται στη βάση λειτουργικής ενίσχυσης ανάλογα με την τεχνολογία του σταθμού. Η τιμή αποζημίωσης του πλεονάσματος ενέργειας που εγχέεται στο δίκτυο ορίζεται βάσει της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς τις ώρες της έγχυσης. Για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά η πλεονάζουσα ενέργεια αποζημιώνεται βάσει της Ειδικής Τιμής Αγοράς (ΕΤΑ) τεχνολογιών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που δημοσιεύεται από τον ΔΑΠΕΕΠ και εκκαθαρίζεται από τον ΔΕΔΔΗΕ.

Οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό δεν συνδέονται ηλεκτρικά με την εσωτερική ηλεκτρική εγκατάσταση του σταθμού παραγωγής ακόμη και αν βρίσκονται στον ίδιο ή όμορο χώρο. Οι σταθμοί παραγωγής μπορούν να εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε περιφέρεια της χώρας, ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης προς συμψηφισμό, με την προϋπόθεση ότι τόσο ο σταθμός όσο και οι εγκαταστάσεις κατανάλωσης βρίσκονται στο ίδιο ηλεκτρικό σύστημα ήτοι στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα ή για τα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά στο αντίστοιχο ηλεκτρικό σύστημα.

Η ισχύς κάθε σταθμού παραγωγής (σε kWp) μπορεί να ανέρχεται μέχρι και το 100% της συμφωνημένης ισχύος κατανάλωσης (σε kVA). Στην περίπτωση των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών ισχύουν διαφορετικά όρια για κάθε σύμπλεγμα.

• Αυτοκαταναλωτές που ενεργούν από κοινού – Συλλογική αυτοκατανάλωση:

Τουλάχιστον δύο αυτοκαταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο δύνανται να συμμετέχουν από κοινού στην εγκατάσταση σταθμών και να ρυθμίζουν μεταξύ τους τον επιμερισμό της ενέργειας που παράγεται από αυτούς, με την επιφύλαξη των εν ισχύ τελών δικτύου και άλλων σχετικών χρεώσεων, τελών, εισφορών και φόρων. Στο σχήμα της συλλογικής αυτοκατανάλωσης, μπορούν να ενταχθούν και καταναλώσεις κοινοχρήστων των κτιρίων. Για τους αυτοκαταναλωτές ενέργειας που ενεργούν από κοινού, εφαρμόζεται εικονικός ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός.

• Αυτοκατανάλωση χωρίς έγχυση ή ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός χωρίς έγχυση ή ενεργειακός συμψηφισμός χωρίς έγχυση (zero feed-in):

Ο συμψηφισμός της παραχθείσας ενέργειας από τον σταθμό παραγωγής και της απορροφηθείσας ηλεκτρικής ενέργειας στην παροχή κατανάλωσης του τελικού καταναλωτή, χωρίς έγχυση ενέργειας από το σταθμό παραγωγής στο Δίκτυο ή στο Σύστημα.

Οι όροι και οι προϋποθέσεις εφαρμογής της αυτοπαραγωγής ορίζονται από σχετική Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο τρόπος εφαρμογής των ποικίλων μεθόδων αυτοπαραγωγής παρουσιάζεται στον Οδηγό του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταϊκών που δημοσιεύτηκε τον Σεπτέμβριο του 2024.

• Eικονικός ενεργειακός συμψηφισμός:

Ο εικονικός ενεργειακός συμψηφισμός (virtual net metering) είναι ο συμψηφισμός της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ ή ΣΗΘΥΑ με την καταναλισκόμενη ηλεκτρική ενέργεια σε εγκαταστάσεις του αυτοκαταναλωτή, από τις οποίες τουλάχιστον μία είτε δεν βρίσκεται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τους σταθμούς, είτε, αν βρίσκεται, τροφοδοτείται από διαφορετική παροχή. Οι σταθμοί παραγωγή εγκαθίστανται σε οποιαδήποτε περιφέρεια ανεξαρτήτως του τόπου στον οποίο βρίσκονται οι εγκαταστάσεις του αυτοκαταναλωτή.

—

Από 1η Νοεμβρίου 2023 δεν επιτρέπεται η υποβολή νέων αιτήσεων στον αρμόδιο Διαχειριστή για σταθμούς αυτοκατανάλωσης με εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018.

Για τη σύνδεση των έργων ΑΠΕ των Ενεργειακών Κοινοτήτων στο δίκτυο απαιτείται σχετική αδειοδότηση από τον Διαχειριστή του Δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) και τον Διαχειριστή του Συστήματος (ΑΔΜΗΕ) ανάλογα με την κατηγορία του έργου. Η αδειοδότηση αυτή ακολουθεί ένα σύστημα προτεραιότητας χορήγησης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και σταθμούς αποθήκευσης από τον εκάστοτε Διαχειριστή, το οποίο καθορίζεται από Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η ισχύουσα απόφαση είναι η ΥΑ ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/84014/7123 (ΦΕΚ 4333/ Β΄/12.08.2022).

• Κατανομή διαθέσιμου δικτύου

Η κατανομή των διαθέσιμων περιθωρίων υποδοχής σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ ανά υποσταθμό ή ανά μετασχηματιστή υψηλής τάσης/μέσης τάσης (ΥΤ/ΜΤ), χωρίς να συνυπολογίζεται σε αυτά η ισχύς των 10 MW, διατίθενται κατά 60% σε σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ αυτοπαραγωγών και κατά 40% σε εμπορικούς σταθμούς ΑΠΕ.

• Επιπλέον διαθέσιμος χώρος 10MW

Διασφαλίστηκε περιθώριο απορρόφησης ισχύος 10 MW ανά υποσταθμό, πλέον του υφιστάμενου περιθωρίου, αποκλειστικά για την εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ από αυτοπαραγωγούς όλων των κατηγοριών.

Το επιπλέον περιθώριο είναι διαθέσιμο στο σύνολο των υποσταθμών του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ) συμπεριλαμβανομένων των περιοχών με κορεσμένα δίκτυα, ενώ εξαιρείται μόνο το δίκτυο των Μη Διασυνδεδεμένων Νησιών. Το περιθώριο ισχύος 10 MW ανά υποσταθμό κατανέμεται ως εξής:

α) Tα 6 MW του περιθωρίου ανά υποσταθμό:

αα) Σταθμοί αυτοπαραγωγής από νοικοκυριά, συμπεριλαμβανομένων σταθμών του ειδικού προγράμματος ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων, για συνολική ισχύ έως και 3MW. Ανώτατο όριο ισχύος    τα 10.8 kW ανά παροχή κατανάλωσης.

αβ) Σταθμοί αυτοπαραγωγής που αφορούν τον πρωτογενή τομέα, για συνολική ισχύ έως και 3MW. Ανώτατο όριο ισχύος τα 50 kW ανά παροχή κατανάλωσης.

β) Τα 3,8 MW του περιθωρίου ανά υποσταθμό:

βα) δευτερογενή τομέα,

ββ) τριτογενή τομέα (λοιπές χρήσεις),

βγ) Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας και Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών με ανώτατο όριο εγκατεστημένης τα 200 kW,

βδ) σταθμοί παραγωγής βιοαερίου ή βιομάζας με ανώτατο όριο εγκατεστημένης ισχύος τα 100 kW και μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών με ανώτατο όριο εγκατεστημένης ισχύος 1MW.

γ) Τα 0,2 MW του περιθωρίου ανά υποσταθμό σε σταθμούς παραγωγής ή αυτοπαραγωγής μικρών αιολικών σταθμών εγκατεστημένης ισχύος ή μέγιστης παραγωγής έως 60 kW.

Ειδικά για σταθμούς αυτοπαραγωγής ενεργειακού συμψηφισμού, σταθμούς αυτοκατανάλωσης ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού και σταθμούς αυτοκατανάλωσης εικονικού ταυτοχρονισμένου συμψηφισμού που υλοποιούνται από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου προνοιακού χαρακτήρα, εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα, φιλανθρωπικά ιδρύματα, οργανισμούς ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής φροντίδας, καθώς και από Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού για κάλυψη των αναγκών των δημοτικών παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθμών, σχολικών μονάδων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, κέντρων υγείας και νοσοκομείων, δημοτικών και δημοσίων αθλητικών κέντρων, το όριο ισχύος ορίζεται στα 200 kW.

• Διαθέσιμο δίκτυο για έργα (εικονικού) ενεργειακού συμψηφισμού:

Για έργα εικονικού συμψηφισμού και εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού το μέγιστο όριο συνολικής ισχύος σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που μπορούν να συνδεθούν στο Δίκτυο καθορίζεται στα 2GW.

• Προτεραιότητα σύνδεσης

Οι αιτήσεις για ταυτοχρονισμένο και εικονικό ταυτοχρονισμένο συμψηφισμό θα κατατάσσονται στην Ομάδα Προτεραιότητας Β’ για την εξέτασή τους, ομοίως με τις αιτήσεις για (εικονικό) ενεργειακό συμψηφισμό.

• Εγγυημένες τιμές εκτός ανταγωνιστικών διαδικασιών
  

Οι Ενεργειακές Κοινότητες έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στην αγορά των ΑΠΕ, κατοχυρώνοντας εγγυημένες τιμές δίχως να συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες μόνο για 2 έργα φωτοβολταϊκών σταθμών έως 500 Kw έκαστο και μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2024. Η προθεσμία αυτή δεν ισχύει για τις Ενεργειακές Κοινότητες που συμμετέχουν ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού ή έχουν περισσότερα από 60 μέλη, εκ των οποίων τουλάχιστον τα πενήντα (50) είναι φυσικά πρόσωπα. Για αυτές τις κατηγορίες ΕΚοιν, η προθεσμία σύναψης συμβάσεων λειτουργικής ενίσχυσης χωρίς συμμετοχή σε ανταγωνιστικές διαδικασίες είναι η 30/09/2024.

Από 1^η Ιανουαρίου 2025 τα έργα ΑΠΕ των Ενεργειακών Κοινοτήτων θα πρέπει να συμμετέχουν σε ανταγωνιστικές διαδικασίες για τη συμμετοχή τους στην αγορά των ΑΠΕ.

Οι Ενεργειακές Κοινότητες στη λιγνιτική Δυτική Μακεδονία μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις λειτουργικής ενίσχυσης για φωτοβολταϊκούς σταθμούς μέχρι την 01/10/2024.

• Προτεραιότητα σύνδεσης

Για τη σύνδεση των έργων ΑΠΕ των Ενεργειακών Κοινοτήτων στο δίκτυο απαιτείται σχετική αδειοδότηση από τον Διαχειριστή του Δικτύου (ΔΕΔΔΗΕ) και τον Διαχειριστή του Συστήματος (ΑΔΜΗΕ) ανάλογα με την κατηγορία του έργου. Η αδειοδότηση αυτή ακολουθεί ένα σύστημα προτεραιότητας χορήγησης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και σταθμούς αποθήκευσης από τον εκάστοτε Διαχειριστή, το οποίο καθορίζεται από Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η ισχύουσα απόφαση είναι η ΥΑ ΥΠΕΝ/ΓΔΕ/84014/7123 (ΦΕΚ 4333/ Β΄/12.08.2022).

Βάσει αυτής, οι Ενεργειακές Κοινότητες με έργα ΑΠΕ ενεργειακού συμψηφισμού κατατάσσονται στην Ομάδα Β’ προτεραιότητας του ΔΕΔΔΗΕ, ενώ τα υπόλοιπα έργα των ΕΚοιν στη χαμηλή – μέση τάση κατατάσσονται στην Ομάδα Γ’ προτεραιότητας του ΔΕΔΔΗΕ.

Όσον αφορά στο πλαίσιο προτεραιότητας του ΑΔΜΗΕ, τα έργα των Ενεργειακών Κοινοτήτων κατατάσσονται στην Ομάδα Γ’,  η οποία χωρίζεται σε υποομάδες όπου περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι εξαιρούμενοι σταθμοί αποκλειστικά από ΕΚοιν με συμμετοχή σε αυτές ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού,  εξαιρούμενοι σταθμοί οι οποίοι πρόκειται να εγκατασταθούν αποκλειστικά εντός των Περιφερειακών Ενοτήτων Κοζάνης και Φλώρινας και αιολικοί σταθμοί εξαιρούμενοι ή με άδεια παραγωγής ή Βεβαίωση Παραγωγού μέγιστης ισχύος παραγωγής μικρότερης ή ίσης των 6 MW, όπου το μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης είναι τα 90 MW μέγιστης ισχύος παραγωγής, με ανώτατο όριο ανά ΕΚοιν τα 6 MW.

• Μεταβιβάσεις διοικητικών αδειών

Δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση Αδειών Παραγωγής, Βεβαιώσεων Παραγωγών ή Βεβαιώσεων Ειδικών Έργων και λοιπών αδειών και εγκρίσεων σταθμών παραγωγής ενέργειας που ανήκουν σε Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών (ΕΚΠ).

Επίσης, με τον νόμο 5043/2023  (άρθρο 121) δόθηκε η δυνατότητα μετατροπής εμπορικών έργων ενεργειακών κοινοτήτων (με άδεια παραγωγής ή βεβαίωση παραγωγού ή εξαιρούμενων σταθμών που έχουν λάβει ή λαμβάνουν οριστική προσφορά σύνδεσης) σε έργα αυτοπαραγωγής (έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού) από τις ίδιες ή νέες ενεργειακές κοινότητες.