Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Ιούλιος 2024

Τον Ιούλιο καταγράφηκε ρεκόρ μηνιαίας παραγωγής από ΑΠΕ (2,639 GWh) στην επικράτεια, αλλά και η 2η υψηλότερη μηνιαία παραγωγή από αέριο της τελευταίας δεκαετίας. Οι καθαρές εισαγωγές (59 GWh) ήταν οι χαμηλότερες μηνιαίες της 10ετίας, ενώ η ζήτηση η υψηλότερη (6,475 GWh). Η συνεισφορά της καθαρής ενέργειας στη ζήτηση τους πρώτους επτά μήνες του έτους ξεπέρασε το 50% (51.8%).

Η παρούσα ανάλυση αφορά την ηλεκτροπαραγωγή σε ολόκληρη την επικράτεια και βασίζεται στα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία δεδομένα του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Ιούλιος 2024) και του ΔΕΔΔΗΕ για τα μη διασυνδεμένα νησιά (Ιούνιος 2024). Επιπλέον, αξιοποιεί τα πλέον πρόσφατα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ για τη χαμηλή και μέση τάση, καθώς και για την εγκατεστημένη ισχύ συστημάτων αυτοπαραγωγής (Αύγουστος 2024). Για την ακριβέστερη προσέγγιση της ηλεκτροπαραγωγής από ΣΗΘΥΑ στη χαμηλή και μέση τάση, όπως και για τους συντελεστές χρησιμοποίησης φωτοβολταϊκών που απαιτούνται για την εκτίμηση της αυτοπαραγωγής, αξιοποιούνται τα δεδομένα του δελτίου του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ) του ΔΑΠΕΕΠ ως τον Ιούνιο του 2024. Μπορείτε να διαβάσετε αναλυτικότερα τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε εδώ.

Mε παραγωγή 14,988 GWh τους πρώτους επτά μήνες του έτους, oι ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά), αν και βρέθηκαν στην πρώτη θέση, έμειναν πίσω σε σχέση με την αθροιστική παραγωγή των τριών ορυκτών καυσίμων (ορυκτό αέριο, λιγνίτης και πετρέλαιο) κατά 663 GWh. Αυτό συνέβη κυρίως λόγω της αυξημένης συνεισφοράς του αερίου τον Ιούλιο, αναστρέφοντας έτσι την εικόνα του εξαμήνου όταν οι ΑΠΕ είχαν ξεπεράσει την αθροιστική παραγωγή των ορυκτών.

Στη δεύτερη θέση βρέθηκε το ορυκτό αέριο (11,584 GWh), το οποίο επέστρεψε στα επίπεδα του 2022 και παρουσίασε αύξηση 33.5% σε σχέση με τους πρώτους επτά μήνες του 2023. Με 2,256 GWh, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά βρέθηκαν στην τρίτη θέση για δεύτερη φορά την τελευταία δεκαετία, μετά το επτάμηνο του 2021. Ακολούθησε στην τέταρτη θέση το πετρέλαιο στα μη διασυνδεδεμένα νησιά (2,182 GWh), εκτοπίζοντας μάλιστα τον λιγνίτη στην πέμπτη θέση (1,884 GWh). Tη μικρότερη συνεισφορά στην κάλυψη της ζήτησης τους πρώτους επτά μήνες του 2024 είχαν οι καθαρές εισαγωγές (401 GWh), οι οποίες ήταν οι χαμηλότερες της τελευταίας δεκαετίας για αυτή την περίοδο, με μεγάλη διαφορά από το προηγούμενο χαμηλό του 2022 (2,274 GWh).

Η μεγάλη αύξηση των ΑΠΕ (+3,191 GWh) και του ορυκτού αερίου (+2,908 GWh), καθώς και οι πολύ μικρότερες των μεγάλων υδροηλεκτρικών (+234 GWh) και του πετρελαίου (+176 GWh) τους πρώτους επτά μήνες του 2024, συγκριτικά με την ίδια περίοδο του 2023, αντιστάθμισαν την κατάρρευση των καθαρών εισαγωγών (-3,861 GWh), τη μείωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής (-846 GWh) και την αύξηση της ζήτησης (+1,802 GWh).

Οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές τους πρώτους επτά μήνες του 2024, σε σχέση με το 2023, ήταν:

Λιγνίτης: -31%

Ορυκτό αέριο: +33.5%

ΑΠΕ: +27%

Μεγάλα υδροηλεκτρικά: +11.6%

Καθαρές εισαγωγές: -90.6%

Πετρέλαιο: +8.8%

Ζήτηση: +5.7%

Με 17,245 GWh, η καθαρή ενέργεια (ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά μαζί) τους πρώτους επτά μήνες του 2024 ήταν η υψηλότερη της δεκαετίας, αυξημένη κατά 24.8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 (13,820 GWh). Μάλιστα, ξεπέρασε κατά περισσότερες από 1.5 TWh (1,593 GWh την ηλεκτροπαραγωγή από τα τρία ορυκτά καύσιμα μαζί (15,651 GWh), η οποία με τη σειρά της σημείωσε μικρότερη αύξηση κατά 16.7% σε σχέση με την ίδια χρονική περίοδο του 2023. Η διαφορά των 1,593 GWh υπέρ της καθαρής ενέργειας διευρύνθηκε το επτάμηνο του 2024 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023, όταν η καθαρή ενέργεια είχε ξεπεράσει τα ορυκτά καύσιμα για πρώτη φορά κατά μόλις 407 GWh.

Η καθαρή ενέργεια κάλυψε τους πρώτους επτά μήνες του έτους περισσότερη από τη μισή ζήτηση (51.8%), υποχωρώντας βέβαια σε σχέση με το αντίστοιχο μερίδιο του εξαμήνου κατά μία μονάδα (52.8%). Το μερίδιό της καθαρής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή ήταν 52.4%. Οι ΑΠΕ (κυρίως αιολικά και φωτοβολταϊκά) κυριάρχησαν στην κάλυψη της ζήτησης με μερίδιο 45%, ενώ τα μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 6.8%.

Την πρωτοκαθεδρία στην κάλυψη της ζήτησης ανάμεσα στα ορυκτά καύσιμα είχε το ορυκτό αέριο με 34.8%, το οποίο αποτελεί και το μεγαλύτερο μερίδιο της δεκαετίας για την περίοδο του επταμήνου. Ακολούθησε το πετρέλαιο με 6.6% και τέλος ο λιγνίτης με 5.7%. Οι καθαρές εισαγωγές κάλυψαν μόλις το 1.2% της ζήτησης, το χαμηλότερο μερίδιο της δεκαετίας.

Το μερίδιο των ΑΠΕ θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν δεν υπήρχαν περικοπές. Σύμφωνα με τις προβλέψεις της διαδικασίας του ενοποιημένου προγραμματισμού που δημοσιεύει καθημερινά ο ΑΔΜΗΕ, περικόπηκαν 528 GWh ΑΠΕ συνολικά τους πρώτους 7 μήνες του έτους. Από αυτές 122 GWh απορρίφθηκαν τον Μάιο, ενώ τον Απρίλιο περικόπηκε η περισσότερη καθαρή ενέργεια (259 GWh) συγκριτικά με τους υπόλοιπους μήνες του έτους, αλλά και με το σύνολο των περικοπών του 2023 (228 GWh). Τον Μάρτιο περικόπηκαν 49 GWh, τον Ιούνιο 64 GWh και τον Ιούλιο 33 GWh.

Σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις του ΑΔΜΗΕ, στις 28 Ιουλίου σημειώθηκε υψηλό περικοπών ΑΠΕ για τον μήνα Ιούλιο με 10.61 GWh, που ήταν ωστόσο αρκετά χαμηλότερο από τα υψηλά των προηγούμενων μηνών.

Η αποφυγή αυτών των περικοπών κατά τους πρώτους επτά μήνες του έτους θα ήταν ικανή να εξαλείψει πλήρως τις καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, εφόσον κατά το διάστημα αυτό οι συνολικές καθαρές εισαγωγές (401 GWh) ήταν χαμηλότερες από τις περικοπές, καθιστώντας την Ελλάδα για πρώτη φορά καθαρό εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας. Εναλλακτικά, η πλήρης αξιοποίηση όλων των ΑΠΕ μέσω υποδομών αποθήκευσης θα μπορούσε να περιορίσει κατά την ίδια ποσότητα (528 GWh) τη χρήση ορυκτού αερίου, οδηγώντας σε χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά.

Τον Ιούλιο του 2024:

  • Σημειώθηκε ιστορικό ρεκόρ μηνιαίας παραγωγής από ΑΠΕ με 2,639 GWh, ένα μήνα ακριβώς μετά το προηγούμενο υψηλό του Ιουνίου (2,265 GWh).
  • Η παραγωγή από ορυκτό αέριο (2,412GWh) ήταν η δεύτερη υψηλότερη μηνιαία των τελευταίων δέκα ετών, μετά τον Ιούλιο 2021 (2,490 GWh)
  • Οι καθαρές εισαγωγές (59 GWh) ήταν οι χαμηλότερες μηνιαίες της δεκαετίας. Υπήρξαν μόνο 10 μήνες στους οποίους είχαμε καθαρές εξαγωγές, δυο από τους οποίους ήταν ο Απρίλιος και ο Μάιος 2024.
  • Η ζήτηση (6,475 GWh) ήταν η υψηλότερη μηνιαία της τελευταίας δεκαετίας.

Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τους πρώτους επτά μήνες του 2024 στην επικράτεια (33,307 GWh) αυξήθηκε κατά 5.7% σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, ενώ ήταν για πρώτη φορά υψηλότερη σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών (2019-2023) κατά 1.5%.

Παρατηρείται πως η αύξηση της ζήτησης επανήλθε στα επίπεδα του πρώτου μήνα του έτους (+6.7% τον Ιανουάριο), όπως είχε συμβεί και κατά το εξάμηνο, σε αντίθεση με τα προηγούμενα διαστήματα που η αύξηση ήταν πιο κοντά στο 1% (+1.4% το πρώτο τρίμηνο σε σχέση με τις αντίστοιχη περίοδο του 2023,1% στο τετράμηνο και 1.2% στο πεντάμηνο).