Σε άρθρο της στο ρουμανικό portal InfoClima, η Ιωάννα Θεοδοσίου – αναλύτρια πολιτικής του Green Tank – αναλύει τον ρόλο των ενεργειακών κοινοτήτων στη δίκαιη μετάβαση προς ένα ενεργειακό σύστημα για την Ευρώπη το οποίο βασίζεται στην ανανεώσιμη ενέργεια, παραθέτοντας παράλληλα το παράδειγμα της Ελλάδας.
Καθώς η Ρουμανία είναι μια χώρα που κάνει τα πρώτα της βήματα προς τη συμμετοχική και απανθρακοποιημένη ενέργεια, η Ιωάννα Θεοδοσίου εξηγεί τι ακριβώς είναι οι ενεργειακές κοινότητες, με ποιες δραστηριότητες ασχολούνται, γιατί είναι σημαντικές και πώς μπορούν να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της ενεργειακής δημοκρατίας.
Αναφέρει, επίσης, τις θεσμικές εξελίξεις και πολιτικές για την κοινοτική ενέργεια σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τη Γηραιά Ήπειρο να αριθμεί πλέον πάνω από 9.000 ενεργές ενεργειακές κοινότητες. Παράλληλα, εξηγεί πως μέσα από τον Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης υποστηρίζονται οι περιοχές που επηρεάζονται περισσότερο από την ενεργειακή μετάβαση – όπως οι λιγνιτικές.
Όσον αφορά την Ελλάδα, το άρθρο περιγράφει την εξέλιξη των ενεργειακών κοινοτήτων στη χώρα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν. Σήμερα, καταγράφονται 1.689 ενεργειακές κοινότητες, αν και οι περισσότερες από αυτές λειτουργούν με κύριο γνώμονα το κέρδος και όχι τόσο τα οφέλη της αυτοπαραγωγής. Από την άλλη, τα έργα αυτοπαραγωγής έχουν κάνει άλματα προόδου τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα δε στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Αρκαδίας. Όμως οι πόροι παραμένουν περιορισμένοι, ενώ ο κορεσμός του δικτύου αποτελεί βασικό εμπόδιο για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.
Το άρθρο καταλήγει με 5 συστάσεις για την ενδυνάμωση της συμμετοχής των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση:
- Να τεθούν ποσοτικοί στόχοι για τις ενεργειακές κοινότητες στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ).
- Να δημιουργηθεί ένα ξεκάθαρο και σταθερό νομικό πλαίσιο για τις ενεργειακές κοινότητες που θα διασφαλίζει τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση.
- Να χρησιμοποιηθούν όλοι οι διαθέσιμοι πόροι για την υποστήριξη των ενεργειακών κοινοτήτων (πχ. επιδότηση κόστους εγκατάστασης φωτοβολταϊκών ή και αποθήκευσης για έργα αυτοπαραγωγής, διευκολύνσεις για την παροχή δανείων, αναπτυξιακό ταμείο).
- Να επεκταθεί και να αναβαθμιστεί το ηλεκτρικό δίκτυο, ειδικά στις λιγνιτικές περιοχές, έτσι ώστε να υπάρχει επάρκεια για τα έργα ενεργειακών κοινοτήτων.
- Να υπάρξει συνεργασία μεταξύ πολιτών και μεγάλων εταιρειών με τη θέσπιση κοινής ιδιοκτησίας και τη δέσμευση μεριδίου από έργα μεγάλης κλίμακας ΑΠΕ.
Συμπερασματικά, οι πολιτικές που υποστηρίζουν τις ενεργειακές κοινότητες, ειδικά στις λιγνιτικές περιοχές, είναι σημαντικές για την επίτευξη μιας βιώσιμης, καθαρής και δημοκρατικής επόμενης μέρας για την ενέργεια.
Το άρθρο της Ιωάννας Θεοδοσίου δημοσιεύθηκε την Τετάρτη 12 Ιουνίου και είναι διαθέσιμο για ανάγνωση στα ρουμανικά εδώ. Μπορείτε να το διαβάσετε στα αγγλικά εδώ.
Παρακολουθήστε εδώ σχετικό βίντεο στα ρουμανικά (είναι διαθέσιμοι αγγλικοί υπότιτλοι) και στα αγγλικά.
