Κλιματική Αλλαγή & Ενέργεια

Τον Νοέμβριο 2025 σημειώθηκαν οι υψηλότερες εξαγωγές των τελευταίων 2 ετών (1.34 TWh) με πάνω από 90% να εξάγεται από την πύλη Σιδηροκάστρου. Στις εισαγωγές ήταν πρώτο το LNG για τον Νοέμβριο με 3.26 TWh (78% από Αγ.Τριάδα). Πρώτο επίσης και για το 11μηνο με 28.4 TWh, αφήνοντας στη δεύτερη θέση το ρωσικό αέριο με 24.8 TWh. Η εγχώρια κατανάλωση αερίου ήταν 5.5 TWh για τον Νοέμβριο και 62.5 TWh για τους πρώτους 11 μήνες 2025, η δεύτερη υψηλότερη ιστορικά εγχώρια κατανάλωση μετά από αυτή του 2021 για το ίδιο διάστημα.

Η Ελλάδα βρισκόταν μέχρι πρόσφατα σε τροχιά επίτευξης των στόχων μείωσης εκπομπών CO₂ κατά 55% έως το 2030, χάρη στην απολιγνιτοποίηση και την ταχεία διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Ωστόσο, όπως τονίζει ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής ενεργειακής πολιτικής και συνιδρυτής του Green Tank, οι εκπομπές ηλεκτροπαραγωγής το 2025 αναμένεται να φτάσουν τους 15 εκατ. τόνους, αντί των 10,2 εκατ. τόνων που προβλέπει ο Εθνικός Σχεδιασμός Ενέργειας και Κλίματος (ΕΣΕΚ).

Οι πρόσφατες εξαγγελίες για εξορύξεις υδρογονανθράκων στο Ιόνιο παρουσιάζονται ως λύση για την ενεργειακή αυτονομία της χώρας. Όπως όμως επισημαίνει ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής ενέργειας και συνιδρυτής του The Green Tank, στο Inside Story τα διαθέσιμα στοιχεία δείχνουν ότι πρόκειται για μια επιλογή που κινείται σε αντίθετη κατεύθυνση από τις κλιματικές δεσμεύσεις και το δημόσιο συμφέρον.

Παρά την αύξηση της παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), η Ελλάδα παραμένει σταθερά ανάμεσα στις ακριβότερες χώρες της Ευρώπης στην προημερήσια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (DAM). Σύμφωνα με νέα ανάλυση του Green Tank, που μεταξύ άλλων συγκρίνει την Ελλάδα με την Πορτογαλία, η βασική αιτία είναι η εντεινόμενη εξάρτηση από το ορυκτό αέριο και η απουσία υποδομών αποθήκευσης ενέργειας.

Τον Οκτώβριο 2025 η ένταση άνθρακα ηλεκτροπαραγωγής έφτασε σε υψηλό οκταμήνου (266 γρ. CO2/kWh), λόγω της υψηλής παραγωγής τόσο από αέριο όσο και από λιγνίτη συγκριτικά με άλλους μήνες αυτής της περιόδου. Τους πρώτους 10 μήνες του 2025 οι συνολικές εκπομπές έφτασαν τους 12.9 εκατ. τόνους, υπερβαίνοντας τον στόχο του ΕΣΕΚ για τον ετήσιο προϋπολογισμό άνθρακα κατά 2.7 εκατ. τόνους. Οι μονάδες αερίου ήταν υπεύθυνες για το 55.5% των συνολικών σημειώνοντας ρεκόρ εκπομπών 10μηνου με 7.16 εκατ. τόνους.

Στο νέο επεισόδιο του podcast «Στην Πρίζα» του ΑΔΜΗΕ, με τη δημοσιογράφο Μανταλένα Πίου, ο αναλυτής πολιτικής και συνιδρυτής του The Green Tank, Νίκος Μάντζαρης, εξηγεί γιατί οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μειώνουν το κόστος ηλεκτρισμού, αλλά οι καταναλωτές δεν βλέπουν ακόμα τις μειώσεις στους λογαριασμούς τους. Όπως επισημαίνει, η παράλληλη αύξηση της παραγωγής από αέριο, η έλλειψη επαρκών υποδομών αποθήκευσης και η απουσία κινήτρων για μετατόπιση της ζήτησης προς τις ώρες χαμηλών τιμών υπονομεύουν τα οικονομικά οφέλη των ΑΠΕ.

Σε χαμηλό 5μήνου η εγχώρια ζήτηση τον Οκτώβριο 2025 με 4,268 GWh. Ωστόσο η χώρα συνέχισε σε υψηλά επίπεδα εξαγωγών (245 GWh). Την πρώτη θέση στην ηλεκτροπαραγωγή είχαν οι ΑΠΕ με 1,896 GWh, ενώ ο λιγνίτης με 195 GWh έφτασε σε υψηλό 3μήνου. Τους πρώτους 10 μήνες του 2025 είχαμε ρεκόρ ηλεκτροπαραγωγής από αέριο (19,079 GWh) αλλά και ρεκόρ εξαγωγών (1,932 GWh). Ωστόσο οι καθαρές πηγές ενέργειας (ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά) κυριάρχησαν με συνολική παραγωγή (25,306 GWh) παρά τις περικοπές ΑΠΕ που εκτιμώνται στις 1,837 GWh για το 10μηνο.

Σε άρθρο του στο energypress, ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής και συνιδρυτής του The Green Tank, αναλύει τα στοιχεία του ENTSO-E και αποκαθιστά τις ερμηνείες για το τι οδήγησε στη μείωση των τιμών ρεύματος στις 26 Νοεμβρίου 2025 στην Ελλάδα.

Το Green Tank συμμετείχε στη δημόσια διαβούλευση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το Επικαιροποιημένο Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Ενεργειακής Ένδειας (ΣΔΕΕ), υποβάλλοντας σχόλια και προτάσεις. Αναγνωρίζει ότι το Σχέδιο κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, συνδυάζοντας βραχυπρόθεσμα μέτρα ανακούφισης για τα νοικοκυριά με μακροπρόθεσμες παρεμβάσεις για τη δομική αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, αλλά προτείνει βελτιώσεις σε κρίσιμους τομείς.

Το Green Tank κατέθεσε τις θέσεις του στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Σχέδιο δράσης για τον εξηλεκτρισμό, τονίζοντας την ανάγκη για ταχεία, δίκαιη και βιώσιμη μετάβαση στην καθαρή ενέργεια.

Το Green Tank κατέθεσε παρατηρήσεις και προτάσεις στη δημόσια διαβούλευση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχετικά με τη δέσμευση, χρήση, μεταφορά και αποθήκευση CO₂, καθώς και τις επιμέρους ρυθμίσεις για την αγορά ενέργειας.

Η Ελλάδα κατατάσσεται φέτος στην 30ή θέση του Climate Change Performance Index (#CCPI) 2026, ανάμεσα σε 63 χώρες, σημειώνοντας πτώση 8 θέσεων σε σχέση με το 2025. Σύμφωνα με την κατάταξη που δημοσιεύτηκε σήμερα στην COP30 στην Βραζιλία, η Ελλάδα παραμένει στις χώρες με «μεσαία επίδοση» στους τομείς εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και κατανάλωσης ενέργειας, ενώ η κλιματική πολιτική αξιολογείται ξανά ως χαμηλή.

Η ενεργειακή μετάβαση προχωρά, αλλά το ερώτημα παραμένει: φτάνουν οι πόροι στους πολίτες και στις επενδύσεις ή μένουν στα χαρτιά; Στο άρθρο της στην Εφημερίδα των Συντακτών, με τίτλο «Φτάνουν τα κονδύλια σε πολίτες και επενδύσεις», η Ιωάννα Σούκα, Αναλύτρια Ενεργειακής Πολιτικής του The Green Tank, αναδεικνύει τις μεγάλες καθυστερήσεις στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και τις συνέπειες που αυτές έχουν για την κοινωνία και την οικονομία.

Σε υψηλό τριμήνου η εγχώρια κατανάλωση αερίου τον Οκτώβριο 2025 (5.7 TWh) με το ρωσικό αέριο να έχει το μεγαλύτερο μερίδιο στις εισαγωγές για τον ίδιο μήνα (2.43 TWh). Αθροιστικά, για τους πρώτους 10 μήνες 2025 η ζήτηση αερίου σημείωσε ιστορικά υψηλά τόσο στην ηλεκτροπαραγωγή (40.5 TWh) όσο και στα δίκτυα (10.2 TWh). Πρώτο σε εισαγωγές το LNG με 25.1 TWh (+80.6% σε σχέση με το 2024) με μικρή διαφορά από το ρωσικό αέριο μέσω Σιδηροκάστρου (23.2 TWh). Στις 5.74 TWh οι συνολικές εξαγωγές 10μήνου με το μεγαλύτερο μερίδιο (97%) να εξάγεται από την πύλη του Σιδηροκάστρου.