Ποιος είναι ο ρόλος των επιστημόνων στη χάραξη πολιτικής για το περιβάλλον και το κλίμα; – Συζήτηση στο διαδικτυακό συνέδριο του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς

Η Έλενα Ψυλλάκου, Συνεργάτιδα Επικοινωνίας του Green Tank, συμμετείχε στο διαδικτυακό συνέδριο «Επιστήμη και Πολιτική» του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, στον συντονισμό της συνεδρίας «Περιβαλλοντικά δεδομένα και πολιτική: από τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής μέχρι την πράσινη ταξινόμηση».

Με αφετηρία τη σχέση επιστήμης και πολιτικής, οι βασικές θεματικές της συνεδρίας ήταν ο ρόλος των επιστημόνων στη χάραξη πολιτικής για το περιβάλλον με έμφαση στη σημερινή συγκυρία του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης˙ η οργάνωση, δικτύωση και θεσμική λειτουργία ερευνητικών φορέων και η συμμετοχή τους στις διαβουλευτικές διαδικασίες και στη διάδοση της επιστημονικής γνώσης˙ η κλιματική ανθεκτικότητα και οι χωρικοί σχεδιασμοί κλιματικής προσαρμογής σε αστικό και περιφερειακό επίπεδο.

Στην εισαγωγική της τοποθέτηση, η Συνεργάτιδα Επικοινωνίας του Green Tank επεσήμανε πως βρισκόμαστε σε μία στιγμή όπου υπάρχει πια μια γενική παραδοχή για την κλιματική κρίση. Εξάλλου τη βιώνουμε πια στην καθημερινότητά μας. Έτσι φαίνεται πως έχουμε περάσει από την άρνηση που σημάδεψε τις πρώτες δεκαετίες των ανησυχητικών δεδομένων για την κλιματική αλλαγή σε μια συντονισμένη, σε έναν βαθμό, κινητοποίηση, σε διεθνές επίπεδο, για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.

Όπως τόνισε, βρισκόμαστε πια στην εποχή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και των νέων κλιματικών στόχων, της διαμόρφωσης εθνικών νόμων και σχεδίων και της ενεργειακής προσαρμογής και της στροφής σε βιώσιμες για τον πλανήτη πηγές ενέργειας. Βασικός κοινός στόχος αυτών των ενεργειών είναι η μείωση και τελικά ο μηδενισμός των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και η συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη στον 1,5 βαθμό κελσίου.

Ωστόσο, με δεδομένες τις πολιτικές διαφορές που ενυπάρχουν στη χάραξη πολιτικής, βρισκόμαστε επιπλέον και στη στιγμή ενός πολέμου που περιπλέκει πολύ αυτήν την κοινή προσπάθεια. Η ισορροπία μεταξύ επιστημονικών δεδομένων και χάραξης πολιτικής διαταράσσεται, οι πολιτικές διαφωνίες αναζωπυρώνονται και μένει ανοιχτό το ερώτημα του πώς μπορούμε έτσι να διασφαλίσουμε μια κοινή πορεία στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και να ενισχύσουμε τις συμμετοχικές διαδικασίες στη λήψη των αποφάσεων. Σε αυτό προσέθεσε και το ερώτημα της επικοινωνίας των συγκλίσεων επιστήμης και πολιτικής, σε μια εποχή καταιγιστικής ροής της πληροφορίας, αλλά και έντονης παραπληροφόρησης, ψευδών ειδήσεων και αυξανόμενης δυσπιστίας.

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Νίκος Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής στο Ελληνικό Γραφείο της Greenpeace˙ο Γιώργος Τσελιούδης, ερευνητής στο Ινστιτούτο Godard της NASA, διδάσκων στο τμήμα Εφαρμοσμένης Φυσικής του Πανεπιστημίου Columbia (ΗΠΑ)˙ ο Μανώλης Πλειώνης, καθηγητής Φυσικής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, πρόεδρος ΔΣ & διευθυντής Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), και μέλος του Εθνικό Δίκτυο για την Κλιματική Αλλαγή˙ η Ελένη Μουγιάκου, γεωπόνος, ειδική Αστικού Πρασίνου και Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών, ιδρυτικό μέλος της Commonspace, συντονίστρια του participatory LAB˙ ο Λουκάς Τριάντης, αρχιτέκτονας – πολεοδόμος, διδάσκων στο Πολυτεχνείο Κρήτης˙ο Σωκράτης Φάμελλος, πρ. αναπληρωτής υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, βουλευτή και τομεάρχη Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία.

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά 16-18 Μαρτίου 2022.

Η συνεδρία Περιβαλλοντικά δεδομένα και πολιτική: από τους αρνητές της κλιματικής αλλαγής μέχρι την πράσινη ταξινόμηση έλαβε χώρα την Πέμπτη 17/03/2022 και είναι διαθέσιμη εδώ.