Δ Ε Λ Τ Ι Ο Τ Υ Π Ο Υ
Τα τελευταία χρόνια, η αυτοπαραγωγή ενέργειας μέσω ενεργειακών κοινοτήτων έχει αναδειχθεί σε βασικό πυλώνα της δίκαιης μετάβασης των λιγνιτικών περιοχών. Ειδικότερα στον απόηχο της ενεργειακής κρίσης, όλο και περισσότεροι πολίτες στρέφονται συλλογικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αναγνωρίζοντας τα οφέλη τους τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για το περιβάλλον. Ωστόσο, τα δεδομένα του ΔΕΔΔΗΕ δείχνουν ότι η ανεπάρκεια του δικτύου οδηγεί σε ολοένα και περισσότερες απορρίψεις των αιτήσεων για έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες. Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι σημαντικοί ευρωπαϊκοί και εθνικοί πόροι για τη Δίκαιη Μετάβαση είναι διαθέσιμοι για την ενίσχυση των ενεργειακών κοινοτήτων και της αυτοπαραγωγής με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την κάλυψη ιδίων αναγκών.
Με αυτά τα δεδομένα, η νέα έκθεση του Green Tank σε συνεργασία με τον Στέλιο Ψωμά, σύμβουλο σε θέματα ενέργειας και περιβάλλοντος, με τίτλο «Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών στις λιγνιτικές περιοχές συνδυάζοντας φωτοβολταϊκά συστήματα με μπαταρίες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας», εξετάζει τις δυνατότητες αντιμετώπισης της ανεπάρκειας των δικτύων προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια των οικιακών καταναλωτών που διαβιούν στις λιγνιτικές περιοχές από έργα ΑΠΕ ενεργειακών κοινοτήτων.
Χαρτογραφώντας την τρέχουσα και μελλοντική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από οικιακούς καταναλωτές και προτείνοντας συγκεκριμένα μέτρα για την αποσυμφόρηση και τη βέλτιστη χρήση του δικτύου, η ανάλυση έδειξε ότι με δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων και εγκατάσταση 272-300 MW φωτοβολταϊκών σταθμών μπορούν να καλυφθούν άμεσα οι ανάγκες 245.000 οικιακών καταναλωτών στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας. Με αυτόν τον στόχο, εξετάστηκαν δύο σενάρια: (α) επένδυση μόνο σε φωτοβολταϊκά, η οποία απαιτεί συνολικά επενδύσεις 207-228 εκατ. € και (β) επένδυση σε φωτοβολταϊκά με μπαταρίες, δηλαδή συστήματα που θα παρέχουν υπηρεσίες εξισορρόπησης της ενέργειας στο δίκτυο και ευνοούν την αποσυμφόρησή του, η οποία απαιτεί συνολικά επενδύσεις 370-408 εκατ. €. Τα έργα αυτά μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης ή τους εθνικούς πόρους που στηρίζουν τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών μέσω των εσόδων από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Το έντονο ενδιαφέρον των πολιτών στις λιγνιτικές περιοχές για συλλογική αυτοπαραγωγή μέσω ενεργειακών κοινοτήτων δεν πρέπει να αγνοηθεί. Η υλοποίηση τέτοιων έργων είναι εφικτή συνδυάζοντας φωτοβολταϊκά συστήματα με αποθήκευση, ενώ οι απαραίτητοι οικονομικοί πόροι για να καλυφθούν οι ανάγκες των πολιτών και να ξεπεραστούν τα προβλήματα ανεπάρκειας του δικτύου είναι διαθέσιμοι», επεσήμανε ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής του Green Tank. «Ήδη, το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης προβλέπει αντίστοιχη στήριξη για την περίπτωση των ΟΤΑ, δράση που θα μπορούσε να γενικευτεί για όλες τις ενεργειακές κοινότητες που στοχεύουν στην αυτοκατανάλωση».
«Με σχετική νομοθετική ρύθμιση θα πρέπει να προβλεφθεί ότι ο νέος ηλεκτρικός χώρος που προκύπτει από παρεμβάσεις επέκτασης ή/και ενίσχυσης του δικτύου, θα διατεθεί κατά προτεραιότητα σε έργα αυτοκατανάλωσης και ενεργειακών κοινοτήτων με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό», τόνισε ο Στέλιος Ψωμάς. «Θα πρέπει επίσης να παρασχεθούν κρατικές εγγυήσεις προς ενεργειακές κοινότητες που αξιοποιούν το εργαλείο του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, προκειμένου αυτές να μπορούν να χρηματοδοτηθούν από τράπεζες».
Η έκθεση του Green Tank με τίτλο «Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών στις λιγνιτικές περιοχές συνδυάζοντας φωτοβολταϊκά συστήματα με μπαταρίες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας» είναι διαθέσιμη σε αυτόν τον σύνδεσμο.
