Για την πρόσφατη έκθεση της βρετανικής δεξαμενής σκέψης Ember για την ηλεκτροπαραγωγή το 2023 – η οποία ήδη αριθμεί πολλές αναφορές – μίλησε η Ιωάννα Σούκα, αναλύτρια δεδομένων, στον δημοσιογράφο Νίκο Ανδρίτσο και την εκπομπή «Euranet» του ρ/σ ΣΚΑΪ 100,3.
Ανάμεσα στα κεντρικά ευρήματα της έρευνας ήταν ότι για πρώτη φορά πέρσι οι ΑΠΕ συνεισέφεραν 30% στην ηλεκτροπαραγωγή σε παγκόσμιο επίπεδο. Όπως ανέφερε η Ιωάννα Σούκα, αυτό συνέβη κυρίως χάρη στη μεγάλη ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών και λιγότερο των αιολικών.
Από την άλλη, η έκθεση εγείρει και σημεία προβληματισμού: παρά τη σημαντική αύξηση του μεριδίου της καθαρής ενέργειας, μόνο τα φωτοβολταϊκά είναι κοντά στον ρυθμό ανάπτυξης που είναι συμβατός με το σενάριο του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για μηδενικές καθαρές εκπομπές το 2050 (το net zero). Αντίθετα, η ανάπτυξη των αιολικών έχει επιβραδυνθεί τα τελευταία 2 χρόνια.
Παράλληλα, παρά την πρόοδο των ΑΠΕ, το 2023 το κάρβουνο (λιγνίτης και λιθάνθρακας) παρέμεινε η κυρίαρχη πηγή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως, με μερίδιο 35%. Όπως σημείωσε η αναλύτρια δεδομένων του Green Tank, η αύξηση του άνθρακα αντιστάθμισε τη μειωμένη παραγωγή από τα υδροηλεκτρικά, τα οποία κατέγραψαν χαμηλό πενταετίας εξαιτίας των εκτεταμένων ξηρασιών.
Λόγω της αύξησης του κάρβουνου, υπήρξε και αντίστοιχη άνοδος 1% παγκοσμίως των εκπομπών στην ηλεκτροπαραγωγή την περσινή χρονιά.
Πάντως, υπάρχει αισιοδοξία για το 2024, το οποίο αναμένεται να είναι η πρώτη χρονιά που θα μειωθούν οι εκπομπές από ηλεκτροπαραγωγή, καθώς εκτιμάται ότι η αύξηση της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια θα υπερκαλυφθεί από ΑΠΕ και θα ανακάμψουν τα υδροηλεκτρικά, με αποτέλεσμα να μειωθεί η χρήση ορυκτών καυσίμων .
Όσον αφορά στην Ελλάδα, βρίσκεται στη 2η θέση παγκοσμίως σε μερίδιο ηλιακής ενέργειας και 7η σε μερίδιο αιολικής ενέργειας. Η μεγάλη αυτή πρόοδος αντικατοπτρίζεται και το πρώτο τρίμηνο του 2024, κατά το οποίο είχαμε 58% μερίδιο καθαρής ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή.
Συνεπώς, η Ιωάννα Σούκα υπογράμμισε ότι η μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ είναι μονόδρομος για τη μείωση των εκπομπών στην ηλεκτροπαραγωγή στη χώρα μας και παγκοσμίως. Την ίδια ώρα, η ανησυχητική αύξηση του ορυκτού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή και το πρόβλημα των περικοπών ΑΠΕ ενδέχεται να αποτελούν απειλή για την περαιτέρω ανάπτυξή τους. Ωστόσο, υπάρχουν λύσεις – που είναι επιτακτική ανάγκη να προχωρήσουν άμεσα – όπως η αποθήκευση ενέργειας, τα συστήματα απόκρισης ζήτησης και η αναβάθμιση των ηλεκτρικών δικτύων.
Οι δηλώσεις της φιλοξενήθηκαν στην εκπομπή «Euranet» του ΣΚΑΪ 100,3 στις 12 Μαΐου 2024. Μπορείτε να ακούσετε την εκπομπή εδώ.