Στη τρίτη ετήσια συνάντηση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΔΑΜ 2021 – 2027, που έγινε στη Μεγαλόπολη, συμμετείχαν η Ιωάννα Θεοδοσίου και ο Νίκος Μάντζαρης από το Green Tank.
Μεταξύ άλλων, είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις για την πορεία υλοποίησης του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) με μέλη της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ), της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και άλλα μέλη της Επιτροπής Παρακολούθησης.
Παρακάτω παρατίθενται συνοπτικά σχόλια και προτάσεις που κατέθεσε το Green Tank ανά θεματική ενότητα:
Σχετικά με την πορεία του προγράμματος κατά το τελευταίο έτος
Αντλίες θερμότητας: Προτείνεται να δημιουργηθεί άμεσα 2ο πρόγραμμα αντλιών θερμότητας και μάλιστα αρκετά μεγαλύτερο από το πρώτο.
Ενεργειακές κοινότητες:
- Είναι ανάγκη να υπάρξει συντονισμός της ΕΥΔΑΜ με τον ΔΕΔΔΔΗΕ, προκειμένου να εξαντληθούν όλα τα διαθέσιμα περιθώρια ισχύος έτσι ώστε να υπάρξει πρόοδος ως προς το ζήτημα της επάρκειας του δικτύου.
- Προτείνεται να αναδιανεμηθούν οι πόροι από αυτό το πρόγραμμα για να χρηματοδοτηθούν έργα αυτοπαραγωγής από υφιστάμενες ενεργειακές κοινότητες που έχουν συσταθεί είτε από πολίτες είτε από μικρομεσαίες επιχειρήσεις με ή χωρίς τη συμμετοχή δήμων. Με βάση τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ ως τον Αύγουστο του 2024, υπήρχαν ενεργά και με όρους σύνδεσης 18 έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες (εξαιρουμένων των έργων της ενεργειακής κοινότητας Κοζάνης) συνολικής ισχύος 10.92 MW. Συνεπώς, προτείνεται ένα τμήμα των διαθέσιμων πόρων να διατεθεί για τη χρηματοδότηση της κατασκευής αυτών των έργων αυτοπαραγωγής και συνοδευτικών μπαταριών.
- Προτείνεται η οικονομική στήριξη από τους πόρους του ΠΔΑΜ ή από τους πόρους από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (που μέχρι πρότινος διαχειριζόταν το Πράσινο Ταμείο), συνεργειών μεταξύ ενεργειακών κοινοτήτων με εταιρείες που κατασκευάζουν μεγάλα έργα ΑΠΕ στις περιοχές μετάβασης τα οποία συνδέονται στην υψηλή τάση.
Σχετικά με τις 9 δράσεις των τευχών εξειδίκευσης
Ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων υφιστάμενων/ νέων και υπό σύσταση μεγάλων (27.1, 28.1), υφιστάμενων/νέων και υπό σύσταση μικρομεσαίων (25.1, 26.1) επιχειρήσεων για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, του ανανεώσιμου υδρογόνου και της συμπαραγωγής υψηλής απόδοσης (€140 εκατ.): Για την πρόσκληση που θα δημοσιευτεί προτείνονται τα εξής:
- Να αναφέρεται ρητά ότι χρηματοδοτούνται έργα ΣΗΘΥΑ πλην ΣΗΘΥΑ ορυκτών καυσίμων, όπως άλλωστε κάνει ήδη το τεύχος εξειδίκευσης για τις Ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού.
- Να αναφέρονται ρητά οι τεχνολογίες ΑΠΕ που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση και να τεκμηριωθούν καλύτερα οι αντίστοιχες επιλογές.
- Να συμπεριληφθούν στις επιλεξιμότητες και άλλες τεχνολογίες αποθήκευσης εκτός του πράσινου υδρογόνου, όπως η αντλησιοταμίευση και οι μπαταρίες.
Ενίσχυση Υφιστάμενων/Nέων ΜΜΕ επιχειρήσεων στις νησιωτικές περιοχές του Προγράμματος ΔΑΜ 2021-2027 (€ 50 εκατ.) (31.1 & 32.1): Προτείνεται η αύξηση των σχετικών συντελεστών βαρύτητας.
Πλέγμα Κοινωνικών Υπηρεσιών στους Δήμους Γορτυνίας, Μεγαλόπολης, Οιχαλίας & Τρίπολης. Εξατομικευμένες Υπηρεσίες Κοινωνικής Ένταξης & μείωσης του Κινδύνου Φτώχειας (3.5 εκατ.) & Αναβάθμιση των Κοινωνικών Δομών (2.4 εκατ.): Προτείνεται να εξεταστεί η διεύρυνση των κριτηρίων σε αυτά τα δύο προγράμματα προκειμένου να συμπεριλάβουν όχι μόνο τους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, αλλά και ομάδες πολιτών που βρίσκονται σε δυσχερή κατάσταση λόγω απολιγνιτοποίησης (πχ. οικογένειες εργαζομένων στην αλυσίδα του λιγνίτη που χάνουν τη δουλειά τους αλλά δεν δικαιούνται το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα).
Σχετικά με εξειδικεύσεις μετά το 1ο τρίμηνο του 2025
Για τη στήριξη των νέων, προτείνεται στον προγραμματισμό του επόμενου έτους (2ο-4ο τρίμηνο του 2025) να περιληφθεί η εξειδίκευση δράσης που να στοχεύει στην ενίσχυση της επιχειρηματικότητας των νέων (έως 35 ετών) στις περιοχές μετάβασης.
Μπορείτε να δείτε όλα τα σχόλια και τις προτάσεις του Green Tank σχετικά με την 3η Συνάντηση της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΠΔΑΜ 2021 – 2027 εδώ.