Κλιματική Αλλαγή & Ενέργεια

Έως 1,6 δις EUR την περίοδο 2027-2032 προβλέπεται να αυξηθούν οι δαπάνες των ευάλωτων νοικοκυριών λόγω της εφαρμογής του νέου Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ2) για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές. Η νέα μελέτη από το Green Tank και τη Facets προτείνει συνδυασμό άμεσων και μακροπρόθεσμων μέτρων, κόστους έως 15,5 δις EUR, με αξιοποίηση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα (ΚΤΚ) και άλλων διαθέσιμων πόρων, για την προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών συμβάλλοντας παράλληλα στην επίτευξη των κλιματικών στόχων.

Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Πράσινου Ταμείου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που συγκροτήθηκε στις 2 Ιουλίου 2025, εγκρίθηκε για το Green Tank συγχρηματοδότηση του έργου LIFE EFFECT για το έτος 2025.

Σε χαμηλό δεκαετίας η ένταση άνθρακα της ηλεκτροπαραγωγής τον Μάιο 2025 με 214 γρ. CO2/kWh χάρη στην αύξηση των ΑΠΕ. Συνολικά για το πρώτο πεντάμηνο εκπέμφθηκαν 6.34 εκατ. τόνοι, λόγω της τεράστιας αύξησης του αερίου. Με 3.856 εκατ. τόνους να απομένουν στον προϋπολογισμό άνθρακα του τομέα για το έτος, η χώρα βρίσκεται εκτός τροχιάς επίτευξης του στόχου του ΕΣΕΚ για το 2025. Ωστόσο, χωρίς τις περικοπές ΑΠΕ του πρώτου πενταμήνου (975 GWh) ο τομέας ηλεκτροπαραγωγής θα εξέπεμπε 0.54 εκατ. τόνους λιγότερο, ποσότητα που ξεπερνά τις εκπομπές της Πτολεμαΐδας 5 για αυτό το διάστημα (0.44 εκατ. τόνοι).

975 GWh ΑΠΕ απορρίφθηκαν αθροιστικά για το πρώτο 5μηνο του 2025 (383 GWh τον Μάιο), ξεπερνώντας ήδη τις περικοπές που καταγράφηκαν σε ολόκληρο το 2024 (899 GWh). Παρά τις ψηλές περικοπές, η παραγωγή των ΑΠΕ τον Μάιο έφτασε τις 2,219 GWh. Έτσι η μέση τιμή στην αγορά ενέργειας έπεσε στα 81.9 €/MWh και τη χαμηλότερη του τελευταίου 12μηνου. Η παραγωγή από αέριο ήρθε δεύτερη παρά την μέτρια ανάκαμψη στα επίπεδα του Μαρτίου (1,457 GWh) και με το ισοζύγιο διασυνδέσεων να επανέρχεται μετά τον Μάρτιο σε καθαρές εξαγωγές 139.7 GWh .

Με βάση τα δεδομένα του Entso-e, αυξημένες κατά σχεδόν 12% ήταν οι ώρες μηδενικής λιγνιτικής παραγωγής το πρώτο εξάμηνο του 2025 (817) συγκριτικά με τις αντίστοιχες του πρώτου εξαμήνου του 2024 (732). Η συντριπτική πλειονότητα των ωρών με μηδενική παραγωγή λιγνίτη (809 ώρες) ήρθε μετά τη λήξη της περιόδου τηλεθέρμανσης στη Δυτική Μακεδονία (15 Μαΐου 2025).

Παρουσιάζοντας στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής στις 25 Ιουνίου 2025, ο Νίκος Μάντζαρης, παναλυτής πολιτικής και συνιδρυτής του Green Tank υπογράμμισε την αξιοσημείωτη πρόοδο της Ελλάδας στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και την επιτακτική ανάγκη ανάπτυξης ποδομών αποθήκευσης.

Το νέο ενημερωτικό σημείωμα του Green Tank αναλύει τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους μηχανισμούς ισχύος, καταγράφει τις τεχνολογίες τις οποίες επιλέγουν να στηρίξουν οι άλλες χώρες της Ευρώπης μέσω τέτοιων μηχανισμών, και εξετάζει πώς αυτές οι επιλογές επηρέασαν το κόστος που επωμίζονται οι καταναλωτές έως σήμερα.

Στη Σύνοδο για την Ενεργειακή Μετάβαση: Ανατολική Μεσόγειος & Νοτιοανατολική Ευρώπη (Energy Transition Summit: East Med & Southeast Europe) — που πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουνίου 2025 στην Αθήνα και διοργανώθηκε από το FT και την Καθημερινή — ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής και συνιδρυτής του Green Tank, συμμετείχε μαζί με ειδικούς για να διερευνήσουν πώς η Ελλάδα και η ευρύτερη περιοχή μπορούν να αξιοποιήσουν το πλούσιο ηλιακό και αιολικό τους δυναμικό.

Ο Νίκος Μάντζαρης και η Ιωάννα Σούκα συμμετείχαν ως ομιλητές στην εκδήλωση «Πράσινη Ενεργειακή Μετάβαση & Ηλεκτρισμός», που διοργανώθηκε στις 3 Ιουνίου από το Clima21 και το Ενεργειακό & Περιβαλλοντικό Γραφείο Αιγαίου (ΕΠΕΓΑ) στην ΕΣΗΕΑ. Η εκδήλωση εστίασε σε κρίσιμα ζητήματα για την επίτευξη των κλιματικών στόχων και την ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών.

Ιστορικό υψηλό στην κατανάλωση αερίου στο πεντάμηνο του 2025 (29.06 TWh) κυρίως λόγω της χρήσης του για ηλεκτροπαραγωγή (65% της συνολικής κατανάλωσης). Τον Μάιο 2025 η εγχώρια κατανάλωση ήταν 4.27 TWh, αυξημένη κατά 8.9% σε σχέση με τον Απρίλιο 2025, αλλά μειωμένη για δεύτερο συνεχόμενο μήνα σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αυξητική η τάση εισαγωγών ρωσικού αερίου παρά την πρόσφατη ανακοίνωση του σχεδίου της ΕΕ για πλήρη απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Η έκθεση του CAN Europe με τίτλο «Community Engagement and Fair Benefit Sharing of Renewable Energy Projects» παρουσιάζει 14+1 βασικούς δείκτες επίδοσης (KPIs) για την αξιολόγηση της συμμετοχής των τοπικών κοινωνιών και της δίκαιης κατανομής των ωφελειών σε έργα ΑΠΕ. Η Electra Energy και το Green Tank προτείνουν την ενσωμάτωση αυτών των KPIs σε πολιτικές και πρακτικές, προκειμένου να ενισχυθεί η κοινωνική συμμετοχή και η αποδοχή των έργων ΑΠΕ στην Ελλάδα.

Τον Απρίλιο 2025 οι εκπομπές από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (0.88 εκατ. τόνοι),  έπεσαν σε χαμηλό τριετίας, χάρη στη μεγάλη μείωση του αερίου αυτόν τον μήνα. Ωστόσο, συνολικά για τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025 εκπέμφθηκαν 5.38 εκατ. τόνοι, για το 52% των οποίων υπεύθυνο ήταν το αέριο. Ως αποτέλεσμα έχει ήδη εκπεμφθεί το 53% του ετήσιου προϋπολογισμού άνθρακα του τομέα (10.2 εκατ. τόνοι), ο οποίος βρίσκεται εκτός τροχιάς επίτευξης του σχετικού στόχου που αποτυπώνεται στο ΕΣΕΚ.

Τον Απρίλιο 2025, για πρώτη φορά μετά από έξι συνεχόμενους μήνες, το ισοζύγιο διασυνδέσεων κατέληξε σε καθαρές εισαγωγές 433 GWh. Ταυτόχρονα, η ηλεκτροπαραγωγή από αέριο έπεσε σε χαμηλό 17 μηνών με 1,103 GWh. Έτσι η μέση τιμή στην χονδρεμπορική αγορά ενέργειας  (89.1 €/MWh), ήταν η χαμηλότερη από τον Μάιο του 2024. Η παραγωγή των ΑΠΕ έφτασε τις 1,960 GWh, παρά τις  περικοπές 172 GWh, σημειώνοντας μείωση σε σχέση με τον Μάρτιο (15.6%).

Στο άρθρο του στην Athens Voice, ο Νίκος Μάντζαρης από το The Green Tank αναλύει γιατί η επιμονή στον λιγνίτη αποτελεί πολιτικό και οικονομικό αδιέξοδο για την Ελλάδα. Η εμπειρία της χώρας μας δείχνει ότι η καθυστέρηση της μετάβασης στις ΑΠΕ κοστίζει ακριβά.