EU-ETS 101: Οδηγός για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ

Το Green Tank, ως εταίρος του έργου Life ETX, παρουσιάζει στην Ελλάδα τον Οδηγό για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ/EU-ETS 101, τον οποίο υπογράφει η οργάνωση Carbon Market Watch σε συνεργασία με τους εταίρους του έργου Life ETX.

Το ΣΕΔΕ της ΕΕ, που είναι επίσης γνωστό ως Χρηματιστήριο Ρύπων, είναι ακρογωνιαίος λίθος της κλιματικής δράσης και ένα από τα βασικότερα εργαλεία της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Η λειτουργία του στοχεύει στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου μέσω της τιμολόγησης της ρύπανσης που προέρχεται από τους τομείς της ενέργειας, της βιομηχανίας και των αερομεταφορών. Σήμερα καλύπτει πάνω από 10.400 βιομηχανικές εγκαταστάσεις και περίπου 350 αεροπορικές εταιρείες στα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και στην Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν (ενώ συνδέεται, επίσης, με το ΣΕΔΕ της Ελβετίας). Ενδεικτικά, όπως αναφέρει ο οδηγός, μόνο το 2020, οι συνολικές εκπομπές από εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο ΣΕΔΕ της ΕΕ μειώθηκαν κατά 11,4% ενώ οι εκπομπές από τους τομείς της ενέργειας και της βιομηχανίας μειώθηκαν κατά 41% σε σύγκριση με το 2005, δηλαδή έχει ήδη επιτευχθεί ο στόχος που είχε αρχικά τεθεί για το 2030.

Ωστόσο, πρόκειται για ένα σύστημα που παρουσιάζει δυσκολίες και αστοχίες στην εφαρμογή του, με βασικότερη τα δωρεάν δικαιώματα εκπομπών που «όχι μόνο υπονομεύουν την αρχή ‘ο ρυπαίνων πληρώνει’, αλλά έχουν δώσει στις επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αποκομίσουν μη δεδουλευμένα κέρδη ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ σε περίοδο περιβαλλοντικής κρίσης», όπως σημειώνεται στον οδηγό. Παρουσιάζει όμως και πολλά περιθώρια βελτίωσης. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει την επέκτασή του και σε άλλους τομείς της οικονομίας, όπως η ναυτιλία, τα κτίρια και οι μεταφορές.

Σήμερα το ΣΕΔΕ βρίσκεται σε στάδιο αναθεώρησης που έχει στόχο την ευθυγράμμισή του με τον αυξημένο στόχο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τη μείωση των εκπομπών στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά 55% έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990, δηλαδή στο πλαίσιο της δέσμης fit for 55. Την ίδια στιγμή, πολλές οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών και εκπρόσωποι της βιομηχανίας  διεκδικούν μεταξύ άλλων την ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας και την κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών για τη βιομηχανία έως το 2030.

Εν μέσω συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων, ο Οδηγός για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ/EU-ETS 101 έχει στόχο να προωθήσει την κατανόηση της λειτουργίας του ΣΕΔΕ της ΕΕ και της αγοράς άνθρακα, ιδιαίτερα μεταξύ των οργανώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών στην ΕΕ και τις γειτονικές χώρες. Προσφέροντας τις βασικές πληροφορίες για τη λειτουργία του ΣΕΔΕ, θα ενδυναμώσει εν τέλει την κοινωνία των πολιτών, ώστε να συμμετάσχει στη διαδικασία αναθεώρησής του και να συνηγορήσει υπέρ μιας αποτελεσματικής και δίκαιης ευρωπαϊκής αγοράς άνθρακα.

Ακολουθήστε τους συνδέσμους για να διαβάσετε τον οδηγό την ελληνική και την αγγλική γλώσσα:

EU ETS 101 – Οδηγός για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ

EU ETS 101 – A beginner’s guide to the EU’s Emissions Trading System