Pre Loader

Παρατηρητήριο Ενεργειακών Κοινοτήτων | Πόροι

Οι πολίτες κάνουν πράξη τη Δίκαιη Μετάβαση
  • Η Ενεργειακή Κοινότητα του Δήμου Κοζάνης έλαβε την πρώτη δημόσια χρηματοδότηση ύψους €6.7 εκατ. για την εγκατάσταση και λειτουργία έργων αυτοπαραγωγής ισχύος 7 MW από πόρους του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021-2027). Το έργο θα εφαρμόσει τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό για να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες των μελών της, δηλαδή του Δήμου Κοζάνης, της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης του Δήμου Κοζάνης, της Ανώνυμης Εταιρείας Διαχείρισης Απορριμμάτων Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ΔΙ.Α.ΔΥ.ΜΑ), της Ανώνυμης Εταιρείας Διοίκησης – Διαχείρισης Βιοτεχνικού Πάρκου Κοζάνης, της Δημοτικής Επιχείρησης Ενεργού Πολεοδομίας Κοζάνης ΑΕ και του αναπτυξιακού οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης «Αναπτυξιακή Δήμου Κοζάνης ΑΕ».
  • Η πρόσκληση της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ) «Στήριξη ενεργειακών κοινοτήτων για την ανάπτυξη δράσεων αυτοπαραγωγής» ύψους €41.7 εκατ. είναι ανοιχτή για υποβολή προτάσεων έως 31 Δεκεμβρίου 2024.
  • Πόροι για ΕΚοιν προβλέπονται στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Δυτική Ελλάδα 2021 – 2027», ύψους €17 εκ. για την εγκατάσταση και λειτουργία έργων ΑΠΕ 7 ενεργειακών κοινοτήτων για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, ΟΤΑ, εταιρειών ύδρευσης και νομικών προσώπων στη Δυτική Ελλάδα. Επίσης,στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ιόνια Νησιά 2021 – 2027» περιλαμβάνεται δράση πιλοτικού χαρακτήρα ύψους €850,000 που στοχεύει στην ίδρυση ενεργειακών κοινοτήτων στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων.
  • Οι ΕΚοιν προβλέπονται στο Τομεακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Κλιματική Αλλαγή 2021 – 2027, όπου αναφέρεται η υποστήριξη δράσεων ανάπτυξης έργων ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες, κατά κύριο λόγο σε νησιά, ορεινές και απομακρυσμένες περιοχές, δίχως όμως να έχει υπάρξει κάποια σχετική ενέργεια.

Λιγνιτικές περιοχές

Χρηματοδότηση ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές
Πρoέλευση Περίοδος Ποσό
(εκ. €)
Ποσό για ΕΚΟΙΝ (εκ. €)
Έσοδα πλειστηριασμών δικαιωμάτων εκπομπών CO2 2018 31,41 3,06
2019 30,57 0
2020 5,07 -
2021 45,66 -
2022 14,96 -
2023 16,49 -
Υποσύνολο 2018-2023 144,16 3,06
Πρόγραμμα Δίκαιης
Αναπτυξιακής Μετάβασης
2021 - 2027 1406,89 102,11
Διατέθηκαν 26,85
Σύνολο πόρων 1551,05 105,17

Ειδικά στις λιγνιτικές περιοχές οι Ενεργειακές Κοινότητες έχουν πρόσβαση σε πρόσθετους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους στο πλαίσιο της Δίκαιης Μετάβασης.

Έσοδα πλειστηριασμού ΣΕΔΕ: εθνικοί πόροι που προέρχονται από τη δημοπράτηση των δικαιωμάτων εκπομπών του Ευρωπαικού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών τα οποία κατανέμονται στην Ελλάδα και διοχετεύονται στη στροφή των τοπικών οικονομιών στις λιγνιτικές περιοχές προς βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες. Την περίοδο 2018-2024 τους διαχειρίστηκε το Πράσινο Ταμείο, ενώ από το 2025 τους διαχειρίζεται η Ειδική Υπηρεσία Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΕΥΔΑΜ).

Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021 – 2027: ευρωπαϊκοί πόροι από το ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (ΤΔΜ). Στους δικαιούχους του προγράμματος περιλαμβάνονται οι Ενεργειακές Κοινότητες για έργα ενεργειακής απόδοσης, αυτοπαραγωγής από ΑΠΕ, εγκατάστασης αντλιών θερμότητας για θέρμανση/ ψύξη, κατασκευή μονάδων υπολειμματικής βιομάζας, κατασκευή μικρών μονάδων βιοαερίου για αξιοποίηση κτηνοτροφικών και αγροτικών υπολειμμάτων.

  • Οι ΚΑΕ, ΕΚΠ και οι Ενεργειακές Κοινότητες του ν.4513/2018 μπορούν να εντάσσονται στον εκάστοτε αναπτυξιακό νόμο ως διακριτή μορφή συνεταιριστικής οργάνωσης, στο νόμο περί Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων καθώς και σε άλλα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους, σύμφωνα και με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
  • Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μπορεί να προκυρήσσει προγράμματα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων και συστημάτων αποθήκευσης από ΚΑΕ, προς εφαρμογή εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, με χρηματοδότηση από πόρους της ΕΕ και του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης.
  • Ο τραπεζικός δανεισμός είναι ακόμα μια πηγή χρηματοδότησης των έργων των Ενεργειακών Κοινοτήτων. Είναι όμως εξαιρετικά δύσκολος έως ακατόρθωτος για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού, γεγονός που στερεί από τις τοπικές κοινωνίες που έχουν περισσότερο ανάγκη τους πόρους αυτούς τη δυνατότητα υποστήριξης των έργων τους.
  • Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποιο διακριτό εργαλείο χρηματοδότησης των Ενεργειακών Κοινοτήτων, όπως ένα αναπτυξιακό ταμείο.