Στις 06.10.2021 πραγματοποιήθηκε στην πόλη Brdo pri Kranju της Σλοβενίας η σύνοδος κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης- Δυτικών Βαλκανίων. Έλαβαν μέρος ηγέτες από τα κράτη μέλη της ΕΕ και τους έξι δυτικοβαλκανικούς εταίρους (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Σερβία, Μαυροβούνιο, Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και Κόσοβο). Η σύνοδος κορυφής κατέληξε στη δήλωση του Brdo, με την οποία επιβεβαιώνεται η αμέριστη στήριξη της ΕΕ για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, και μεταξύ άλλων, επισημαίνεται η ανάγκη επιτάχυνσης της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης, η στήριξη στην περιφερειακή συνεργασία, ενώ περιλαμβάνεται έκκληση προς τους ηγέτες της ΕΕ και των Δυτικών Βαλκανίων να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να εξασφαλίσουν έναν απτό και ρεαλιστικό οδικό χάρτη για την απανθρακοποίηση των Δυτικών Βαλκανίων. Για την υποστήριξη των Δυτικών Βαλκανίων σε αυτή την κατεύθυνση, ανακοινώθηκε το οικονομικό και επενδυτικό σχέδιο (ΟΕΣ) ύψους περίπου €30 δισ. Πιο συγκεκριμένα, η ΕΕ θα παράσχει επιχορηγήσεις ύψους €9 δισ. μέσω 10 επενδυτικών εμβληματικών πρωτοβουλιών, ενώ αναμένεται να προσελκυθούν δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, με τη στήριξη του μηχανισμού εγγυήσεων για τα Δυτικά Βαλκάνια, ύψους €20 δισ.
Η κριτική που ασκήθηκε στις αποφάσεις της συνόδου από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις επικεντρώνεται στο Σχέδιο Δράσης για την πράσινη ατζέντα στα Δυτικά Βαλκάνια, το οποίο έγινε δεκτό από τη Σύνοδο σε συνέχεια της Συμφωνίας της Σόφιας (Νοέμβριος 2020). Ειδικότερα, εστιάζουν στην απουσία συγκεκριμένων δράσεων και δεσμευτικών χρονοδιαγραμμάτων, ευθυνών και προγραμμάτων χρηματοδότησης από τις κυβερνήσεις των Δυτικών Βαλκανίων, ώστε να διασφαλίσουν την απεξάρτηση της περιοχής από τον άνθρακα ως κύριο στόχο της Πράσινης Ατζέντας. Τονίζουν ότι για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς ατμοσφαιρικής ρύπανσης καθώς και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής απαιτείται επείγουσα δράση. Υπό αυτό το πρίσμα επισημαίνουν την ανάγκη θέσπισης συγκεκριμένων δράσεων που θα υποστηρίζουν φιλόδοξους στόχους μέχρι το 2030, καθώς και την αξιοποίηση πολιτικών τιμολόγησης του άνθρακα για τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της οικονομικής ευημερίας.
Προτείνουν μάλιστα, τα έσοδα από εργαλεία όπως ο Μηχανισμός Διασυνοριακής Προσαρμογής Άνθρακα (Carbon Border Adjustment Mechanism, CBAM) να κατευθυνθούν προς τη Δίκαιη Μετάβαση της περιοχής και να υποστηρίξουν τις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται περισσότερο από την παύση της λιγνιτικής δραστηριότητας.