Το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών αποτελεί τη «ναυαρχίδα» της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σε μια περίοδο που τα αποτελέσματά του φαίνονται έμπρακτα – με την Ελλάδα και την ΕΕ-27 να καταγράφουν ιστορικό χαμηλό στις εκπομπές ΣΕΔΕ το 2023 – και η πρόκληση του ΣΕΔΕ-2 (δηλαδή της έναρξης λειτουργίας ενός νέου ΣΕΔΕ που θα καλύπτει τους τομείς των κτηρίων και των μεταφορών) βρίσκεται στον ορίζοντα, ολοκληρώθηκε το έργο Life ETX, μια τριετής συνεργασία μεταξύ 10 οργανώσεων από όλη την Ευρώπη για τη βελτίωση του ΣΕΔΕ.
Στόχος του έργου ήταν να καταστήσει το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ένα από τα κύρια εργαλεία της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου – αποτελεσματικό για τους πολίτες και το κλίμα.
Ως ένας εκ των εταίρων του έργου, το Green Tank έδωσε το «παρών» στην τελετή λήξης και το τελευταίο Carbon Pricing Hub το διήμερο 13-14 Ιουνίου 2024.
Eταίροι και επιμέρους στόχοι του Life ETX
Συντονιστής του LIFE ETX ήταν η Carbon Market Watch και εταίροι:
- ΑirClim
- Association for International Affairs (AMO)
- Bond Beter Leefmilieu
- Germanwatch
- Naturskyddsföreningen (Swedish Society for Nature Conservation)
- Polish Green Network
- The Green Tank
- World Information Service on Energy (WISE)
- ZERO
Οι εταίροι του έργου εργάστηκαν για:
- την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και των γνώσεων της Κοινωνίας των Πολιτών για το ΣΕΔΕ και την τιμολόγηση των εκπομπών CO2΅
- τη διαμόρφωση και προώθηση θέσεων για ένα αποδοτικό και φιλόδοξο αναθεωρημένο ΣΕΔΕ ως μέρος του νομοθετικού πακέτου #FitFor55 την προσφορά επιστημονικής γνώσης για την αξιολόγηση της λειτουργίας και των δυνατοτήτων του ΣΕΔΕ στην επίτευξη των κλιματικών στόχων για το 2030,
- την ανάδειξη της προοπτικής ανάπτυξης πολιτικών τιμολόγησης των εκπομπών CO2 σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η συμβολή του Green Tank
Στο πλαίσιο του έργου, το Green Tank συνέβαλε στη δικτύωση και ενδυνάμωση περιβαλλοντικών οργανώσεων και ευρύτερα της Κοινωνίας των Πολιτών σε θέματα που αφορούν τη λειτουργία του ΣΕΔΕ, καθώς και στην ενημέρωση άλλων εμπλεκόμενων φορέων και αρμόδιων χάραξης πολιτικής και λήψης αποφάσεων.
Σε συνεργασία με τους εταίρους του έργου, ανέλαβε δράσεις πολιτικής και συνηγορίας για την αναθεώρηση του ΣΕΔΕ και του Συνοριακού Μηχανισμού Προσαρμογής Άνθρακα (CBAM), σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Εστιάσαμε ειδικά σε προτάσεις για ένα Ταμείο Εκσυγχρονισμού χωρίς επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα, και την ανάδειξη της σημασίας της διάθεσης των εθνικών πόρων από το ΣΕΔΕ για την πράσινη και δίκαιη μετάβαση.
Με συμπληρωματικές αναλύσεις και τακτικά άρθρα γνώμης, ανέδειξε τη σημαντική κλιματική συμβολή και τον κοινωνικό αντίκτυπο του ΣΕΔΕ στον δημόσιο διάλογο. Συμμετέχοντας ενεργά στην εκστρατεία Human Stories, ανέδειξε πώς στην Ελλάδα οι πόροι του ΣΕΔΕ αξιοποιούνται για τη Δίκαιη Μετάβαση των λιγντικών περιοχών και υποστηρίζουν δράσεις για τους νέους στη Δυτική Μακεδονία.
Αντίστοιχη δράση ανέλαβε με εστίαση στα Δυτικά Βαλκάνια, συμβάλλοντας επιπλέον στην προώθηση πολιτικών τιμολόγησης άνθρακα σε εθνικό επίπεδο και στην επαφή των τοπικών οργανώσεων με ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Τέλος, συνέβαλε στην κατάρτιση του Οδηγού για το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ/EU-ETS 101, ο οποίος πλέον έχει επικαιροποιηθεί ώστε να περιλαμβάνει τις πιο πρόσφατες προβλέψεις της αναθεωρημένης νομοθεσίας για το ΣΕΔΕ.
To έργο Life ETX (2021 – 2024) χρηματοδοτήθηκε από το LIFE Programme, με την υποστήριξη του European Climate Foundation.