Το σύστημα SAvE Whales (System for the Avoidance of ship-strikes with Endangered Whales) για την αποτροπή σύγκρουσης φυσητήρων με πλοία αναδείχθηκε σε ειδικό αφιέρωμα της «Εφημερίδας των Συντακτών» για τα «Ποσειδώνια 2024», της διεθνούς ναυτιλιακής έκθεσης που λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα μεταξύ 2 και 7 Ιουνίου.
Με τη λειτουργία του, εντοπίζει την ακριβή θέση των φυσητήρων σε απόσταση έως 7 χιλιόμετρα και μεταδίδει τις πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για να ενημερώνει τα πληρώματα των πλοίων ώστε να επιβραδύνουν ή να προσαρμόσουν τη διαδρομή τους προκειμένου να αποφύγουν τη σύγκρουση.
Κατά τη διάρκεια του 9ου Our Ocean Conference, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από 15 έως 17 Απριλίου 2024, ανακοινώθηκε η κοινή δέσμευση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), τη διεθνή οργάνωση για τη διατήρηση της θαλάσσιας ζωής OceanCare και το Green Tank για την αναβάθμιση του συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης των διερχόμενων πλοίων για τον εντοπισμό μεγάλων θηλαστικών ώστε τα πλοία που βρίσκονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα να επιβραδύνουν και να αποφεύγουν τη σύγκρουση μαζί τους στην περιοχή ανάμεσα στα Κύθηρα, το Ακρωτήριο Ταίναρο και το Ακρωτήριο Μαλέας.
Το σύστημα εντοπισμού SAvE Whales εφαρμόζεται στις περιοχές εκείνες όπου δεν υπάρχει η επιλογή αλλαγής της πορείας πλεύσης των πλοίων, που αποτελεί τον κύριο τρόπο μετριασμού της απειλής της σύγκρουσης πλοίων και φυσητήρων.
Το αφιέρωμα για τα «Ποσειδώνια 2024», το οποίο επιμελήθηκε ο δημοσιογράφος Γιώργος Αλεξάκης, κυκλοφόρησε με την «Εφημερίδα των Συντακτών» το Σάββατο 1 Ιουνίου 2024.
Aκολουθεί το άρθρο:
SAvE Whales: Η έξυπνη τεχνολογία που σώζει τις φάλαινες
Κατά τη διάρκεια του 9ου Our Ocean Conference, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, μαζί με τη διεθνή οργάνωση για τη διατήρηση της θαλάσσιας ζωής OceanCare και την περιβαλλοντική δεξαμενή σκέψης The Green Tank ανακοίνωσαν ότι δεσμεύονται να διασφαλίσουν την εφαρμογή του συστήματος «SAvE Whales» στο Στενό των Κυθήρων. Αυτή η καινοτόμα τεχνολογία έχει σχεδιαστεί ως συμπληρωματικό εργαλείο για την προστασία των απειλούμενων φυσητήρων από συγκρούσεις με πλοία σε περιοχές όπου δεν είναι δυνατή η διαφοροποίηση της διαδρομής τους.
Οι συγκρούσεις με πλοία αναγνωρίζονται ως η κύρια απειλή για τους φυσητήρες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ελληνική Τάφρος, που εκτείνεται ανάμεσα στο Ιόνιο, τη Νότια Κρήτη και τη Θάλασσα του Λεβάντε, αποτελεί βασικό θαλάσσιο οικότοπο για αυτό το είδος, αλλά και περιοχή υψηλού κινδύνου για συγκρούσεις με πλοία καθώς από αυτήν την περιοχή διέρχονται περίπου 30,000 μεγάλα πλοία ετησίως. Από το 1992 έως το 2021 περισσότεροι από τους μισούς φυσητήρες που εκβράστηκαν στις ελληνικές ακτές έφεραν εμφανή σημάδια σύγκρουσης με πλοία.
Το σύστημα SAvE Whales [System for the Avoidance of ship-strikes with Endangered Whales] προσφέρει μια τεχνολογία που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, λειτουργώντας ως συμπληρωματικό εργαλείο στα δύο πρωταρχικά μέτρα για την αντιμετώπιση της απειλής σύγκρουσης με πλοία, δηλαδή τη διαφοροποίηση της διαδρομής του πλοίου και τη μείωση της ταχύτητας, και ιδίως στις περιοχές όπου η αλλαγή της διαδρομής δεν είναι εύκολα εφικτή. Μια τέτοια περιοχή είναι το Στενό των Κυθήρων μεταξύ του νησιού των Κυθήρων και του ακρωτηρίου Ταίναρο (νότια Πελοπόννησος).
Με τη λειτουργία του, εντοπίζει την ακριβή θέση των φυσητήρων σε απόσταση έως και 7 χιλιόμετρα και μεταδίδει τις πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο για να ενημερώνει τα πληρώματα των πλοίων ώστε να επιβραδύνουν ή να προσαρμόσουν τη διαδρομή τους προκειμένου να αποφύγουν τη σύγκρουση.
To σύστημα αναπτύχθηκε από τη διεθνή οργάνωση για τη διατήρηση της θαλάσσιας ζωής OceanCare και σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από Έλληνες ερευνητές του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) και του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών ΠΕΛΑΓΟΣ, σε συνεργασία με τη Marine Traffic, την εταιρεία Green2Sustain και το ερευνητικό κέντρο CINTAL – Πανεπιστήμιο του Αλγκάρβε (Πορτογαλία). Μετά τις επιτυχείς πιλοτικές δοκιμές (2020-2021), η OceanCare, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών ΠΕΛΑΓΟΣ, το Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών ΙΤΕ και το Green Tank ενημέρωσαν τις ελληνικές αρχές για τα αποτελέσματα των δοκιμών και κατέθεσαν προτάσεις για την εφαρμογή του συστήματος.
Κατά τη διάρκεια του 9ου Our Ocean Conference, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα από 15 έως 17 Απριλίου 2024, ανακοινώθηκε η κοινή δέσμευση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τον Οργανισμό Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ), τη διεθνή οργάνωση για τη διατήρηση της θαλάσσιας ζωής OceanCare και την περιβαλλοντική δεξαμενή σκέψης The Green Tank για την «αναβάθμιση του συστήματος παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης των διερχόμενων πλοίων για τον εντοπισμό μεγάλων θηλαστικών ώστε τα πλοία που βρίσκονται στα ελληνικά χωρικά ύδατα να επιβραδύνουν και να αποφεύγουν τη σύγκρουση μαζί τους στην περιοχή ανάμεσα στα Κύθηρα, το Ακρωτήριο Ταίναρο και το Ακρωτήριο Μαλέας».
Η υλοποίηση της αναβάθμισης του SAvE Whales θα πραγματοποιηθεί με τη συμμετοχή του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών ΠΕΛΑΓΟΣ και του Ινστιτούτου Υπολογιστικών Μαθηματικών ΙΤΕ.
Οι πόροι που θα διατεθούν αγγίζουν τα 3 εκατομμύρια και θα προέλθουν ΟΦΥΠΕΚΑ και το Πράσινο Ταμείο (€2,3 εκατ), την OceanCare (€700.000) και ιδιωτικούς πόρους.
Όπως αναφέρει η Ιόλη Χριστοπούλου, Διευθύντρια Πολιτικής του Green Tank «αυτή η απόφαση-ορόσημο είναι ένα σαφές σημάδι ότι η Ελλάδα δεσμεύεται σοβαρά να εκπληρώσει τους στόχους της για τη βιοποικιλότητα. Τώρα προετοιμαζόμαστε για τα επόμενα βήματα ώστε να ξεκινήσει άμεσα η υλοποίηση της κοινής μας δέσμευσης για τη διατήρηση των φυσητήρων».
Η συνεργασία ξεκινάει με ένα αρχικό στάδιο κατά τη διάρκεια του οποίου θα καθοριστούν οι λεπτομέρειες των απαραίτητων βημάτων για την ανάπτυξη, τη δοκιμή και την πλήρη λειτουργία του συστήματος. Το SAvE Whales προγραμματίζεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία σε περίπου 4-5 χρόνια.
Ο ΟΦΥΠΕΚΑ θα αναλάβει τελικά τη λειτουργία του έργου, σε συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, ενώ το ΥΠΕΝ θα διασφαλίσει ότι πληρούνται οι σχετικές προϋποθέσεις για την πλήρη λειτουργία του έργου και τη συμμετοχή των αρμόδιων αρχών.
