Μπορούν οι επιχειρήσεις να συμβαδίσουν με τη φύση;

Συζητώντας πτυχές της «δύσκολης» σχέσης μεταξύ επιχειρήσεων και φύσης κατά τη διάρκεια του 21ου Συνεδρίου Εταιρικής Υπευθυνότητας που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο και η Επιτροπή Εταιρικής Υπευθυνότητας του Επιμελητηρίου, η Ιόλη Χριστοπούλου τόνισε ότι η φύση και τα οφέλη της πρέπει να αναγνωρίζονται και να συνεκτιμώνται.

Ξεκινώντας την τοποθέτησή της από την κλιματική κρίση, επεσήμανε ότι η επιστήμη και η Κοινωνία των Πολιτών κρούουν εδώ και χρόνια τον κώδωνα του κινδύνου για την κλιματική κατάρρευση. Ωστόσο, ενώ έγιναν δεσμεύσεις, οι πολιτικές που υιοθετήθηκαν δεν διέθεταν τα οικονομικά εργαλεία για να προκαλέσουν την απαιτούμενη αλλαγή. Ως αποτέλεσμα, για παράδειγμα στην Ελλάδα, οι εκπομπές συνέχισαν να αυξάνονται μέχρι πρόσφατα, το 2007. Συγκεκριμένα, η Ιόλη Χριστοπούλου εστίασε στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, ο οποίος εκείνη την εποχή αντιπροσώπευε περισσότερο από το ένα τρίτο των εκπομπών της χώρας και σχολίασε πώς η αναθεώρηση του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ το 2018 καθώς και το γεγονός ότι τα δικαιώματα εκπομπών στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής δεν χορηγούνταν πλέον δωρεάν, οδήγησαν σε αποφάσεις για σταδιακή κατάργηση του λιγνίτη και σε μείωση των εκπομπών κατά 63% σε σχέση με το 2007 και κατά 48% σε σχέση με τα επίπεδα του 1990. Μάλιστα, το 2022, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική και ηλιακή ενέργεια) έγιναν για πρώτη φορά η πρώτη πηγή ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.

Και αναμένονται ακόμη περισσότερα, καθώς η νομοθεσία της ΕΕ για την ενέργεια και το κλίμα μόλις επικαιροποιήθηκε, ώστε η ΕΕ να μπορέσει να επιτύχει τον αναθεωρημένο κλιματικό στόχο της για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 (σε σύγκριση με το 1990), σύμφωνα με τον γενικό στόχο της ΕΕ για επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.

Σχολιάζοντας την προστασία της φύσης και την απώλεια της βιοποικιλότητας, η Ιόλη Χριστοπούλου τόνισε τη σημασία της αναγνώρισης της εξάρτησης της οικονομίας και της κοινωνίας από τη φύση. Υποστήριξε σθεναρά ότι πρέπει να μετατρέψουμε τη φύση από «αόρατο» και παραμελημένο αγαθό σε ένα αγαθό που θα αποτελεί μέρος της οικονομίας. Μάλιστα, υποστήριξε ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί μια πορεία ανάκαμψης της φύσης, προκειμένου να μετριαστούν οι κίνδυνοι, οι οποίοι σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ είναι σοβαροί, δεδομένου ότι περίπου το 50% του παγκόσμιου ΑΕΠ εξαρτάται από τη φύση.

Προς αυτή την κατεύθυνση, τόνισε την ανάγκη υιοθέτησης του Κανονισμού για την Αποκατάσταση της Φύσης, παρά τις τεταμένες και πρωτοφανείς αντιδράσεις των τελευταίων μηνών. Οι επιστήμονες και η Κοινωνία των Πολιτών, ακόμη και οι μεγάλες επιχειρήσεις, έχουν αναδείξει τα οφέλη της αποκατάστασης της φύσης, από την παραγωγή τροφίμων και την κλιματική ανθεκτικότητα μέχρι τη δημιουργία θέσεων εργασίας και νέων επιχειρηματικών ευκαιριών. Τα οφέλη αυτά εκτιμάται ότι είναι πολλαπλάσια από τις επενδυτικές ανάγκες για την αποκατάσταση, ενώ η μη ανάληψη δράσης έχει σημαντικό κόστος.

Με τις ευρωεκλογές να πλησιάζουν, η Ιόλη Χριστοπούλου σημείωσε ότι υπάρχουν πολλά  που πρέπει να γίνουν στον τομέα της ενέργειας και υπογράμμισε την ανάγκη να ξεκινήσει η πράσινη μετάβαση στους τομείς που εξακολουθούν να υστερούν, ιδίως στη γεωργία και τα διατροφικά συστήματα, να δοθεί έμφαση στην αποκατάσταση της φύσης και να προωθηθούν λύσεις με βάση τη φύση.

Το 21ο Συνέδριο Εταιρικής Υπευθυνότητας με τίτλο «Σύνδεσμοι: Το ανθρώπινο δικαίωμα στη φύση στο πλαίσιο της επιχειρηματικής πραγματικότητας» πραγματοποιήθηκε στις 24 Οκτωβρίου 2023 στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Στο πάνελ «Επιχειρήσεις και Φύση» συμμετείχαν επίσης:

Philip Brown, Citi

Κωνσταντίνος Λιαρίκος, WWF

Το πάνελ συντόνισε ο Νίκος Χαραλαμπίδης, Greenpeace Ελλάδα.