Η Ιωάννα Θεοδοσίου συμμετείχε στην τέταρτη διοργάνωση της ετήσιας εκδήλωσης “Annual Political Dialogue of the EU Initiative for Coal Regions in Transition”, συμβάλλοντας στη συζήτηση για τις ενεργειακές κοινότητες στις ανθρακικές περιοχές και το πώς μπορούν να συνδεθούν οι προοπτικές για τις κοινωνίες και την οικονομία, αντιμετωπίζοντας την ενεργειακή φτώχεια και προωθώντας την ενδυνάμωση των καταναλωτών. Το επίκεντρο της συζήτησης ήταν η κοινωνική αποδοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η βιώσιμη στροφή των περιοχών που ήταν για χρόνια συνδεδεμένες με τον άνθρακα, τα εμπόδια σε επίπεδο νομοθεσίας και πολιτικής και οι προκλήσεις που χρειάζεται να αντιμετωπιστούν.
Φέρνοντας παραδείγματα από τις λιγνιτικές περιοχές της Ελλάδας και ειδικότερα από τη Δυτική Μακεδονία, η Ιωάννα Θεοδοσίου τόνισε πώς οι ενεργειακές κοινότητες μπορούν στην πραγματικότητα να ενδυναμώσουν την κοινωνική αποδοχή της ενεργειακής μετάβασης, δίνοντας στους πολίτες τη δυνατότητα να εμπλακούν στον μετασχηματισμό των περιοχών τους, συμμετέχοντας ενεργά στη δημιουργία ενός αποκεντρωμένου και πιο δημοκρατικού ενεργειακού μοντέλου.
Για να ενισχυθεί αυτή η προοπτική, είναι αναγκαίο ένα σύγχρονο χωροταξικό πλαίσιο ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι εντάσεις γύρω από τη χρήση της γης, ενώ χρειάζονται επίσης κίνητρα για συνεργασία μεταξύ ενεργειακών κοινοτήτων και μεγάλων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ώστε να μεγιστοποιηθεί το άμεσο οικονομικό όφελος της τοπικής κοινωνίας από την πράσινη μετάβαση.
Ωστόσο, η Ιωάννα Θεοδοσίου έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στη διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων που θα διαμορφώσουν τη νέα ταυτότητα των λιγνιτικών περιοχών με βάση τη βιωσιμότητα, την κλιματική ουδετερότητα, τη συμμετοχή και την αλληλεγγύη, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία μιας νέας μονοκαλλιέργειας.
Στην Ελλάδα, αν και υπάρχει επαρκές νομοθετικό πλαίσιο, κρίσιμα ζητήματα που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση, την ιεράρχηση των έργων, τη διαθεσιμότητα του δικτύου και τις στρεβλώσεις της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχουν αντιμετωπιστεί πλήρως. Για να ξεπεραστούν αυτές οι προκλήσεις και να αξιοποιηθεί πιο αποτελεσματικά η δυναμική των ενεργειακών κοινοτήτων, η Ιωάννα Θεοδοσίου κατέθεσε τις παρακάτω προτάσεις:
- Ενεργοποίηση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών και εθνικών πόρων για τις ενεργειακές κοινότητες.
- Επιδοτήσεις για το κόστος εγκατάστασης έργων ενεργειακών κοινοτήτων για την κάλυψη ίδιων αναγκών.
- Δημιουργία Αναπτυξιακού Ταμείου για τις Ενεργειακές Κοινότητες.
- Αναβάθμιση του δικτύου και προτεραιότητα σε έργα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες των πολιτών.
- Κίνητρα για συνεργασία μεταξύ των ενεργειακών κοινοτήτων και των εταιρειών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε μεγάλα έργα.
- Φιλόδοξους στόχους για τις ενεργειακές κοινότητες στην αναθεώρηση του ΕΣΕΚ.
- Προστασία των ενεργειακών κοινοτήτων από αθέμιτες ανταγωνιστικές διαδικασίες.
Στη συζήτηση συμμετείχαν επίσης:
- Heleen Schockaert, REScoop
- Sarunas Bruzge, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα
- Hardi Murula, Ένωση Δήμων στην περιφέρεια Ida Virumaa της Εσθονίας
- David Pawera, Beepartner
- Adela Tesarova, DG ENER
Τη συζήτηση συντόνισε ο Pouyan Maleki, Ecorys
Η ετήσια εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην πόλη Κάρλοβι Βάρι της Τσεχίας, στις 27 & 28 Ιουνίου 2023. Μπορείτε να παρακολουθήσετε την εναρκτήρια συνεδρία εδώ.
