Υποχωρεί η Πράσινη Μετάβαση;

Στο ερώτημα αν «υποχωρεί η Πράσινη Μετάβαση» κλήθηκε να απαντήσει ο Νίκος Μάντζαρης και άλλοι 3 συνομιλητές κατά την ομώνυμη διαδικτυακή εκδήλωση που διοργανώθηκε από το ΕΛΙΑΜΕΠ  την Τετάρτη 27 Μαρτίου.

Στους συμμετέχοντες τέθηκαν 5 καίρια ερωτήματα, μεταξύ άλλων για το μέλλον της Πράσινης Συμφωνίας σε ένα ρευστό πολιτικά ευρωπαϊκό περιβάλλον, για την πρόκληση της διατήρησης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας με ταυτόχρονη μείωση του ανθρακικού της αποτυπώματος, για τις κοινωνικές προκλήσεις που ήδη έχει επιφέρει η Πράσινη Μετάβαση και για τις κλιματικές επιδόσεις της Ελλάδας.

Καταρχάς, σχολιάζοντας τη συμφωνία της COP28, o αναλυτής πολιτικής του Green Tank επισήμανε ότι είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό ότι εκλείπουν ισχυρές δεσμεύσεις για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα. Ωστόσο, είναι ελπιδοφόρο το γεγονός ότι όλο και περισσότερες οικονομίες στρέφονται προς την καθαρή ενέργεια.

Για τις εξελίξεις με τις πρόσφατες υποχωρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απέναντι στους αγρότες, ο Νίκος Μάντζαρης τόνισε ότι οι προτάσεις της Κομισιόν έχουν στόχο την προστασία της βιοποικιλότητας, καθώς και της ποιότητας του νερού και των εδαφών, και άρα είναι συμβατές με τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα των αγροτών. Απέδωσε τις αντιδράσεις και την επακόλουθη οπισθοχώρηση της Επιτροπής στις πιέσεις από τους μεγαλο-γεωργούς, των οποίων τα συμφέροντα θα θιγούν ως αποτέλεσμα των προτεινόμενων αλλαγών, και στον συνασπισμό τους με τις συντηρητικές και ακροδεξιές πολιτικές ομάδες στην Ευρώπη.

Στο πλαίσιο αυτό, πρότεινε μια πανευρωπαϊκή καμπάνια ενημέρωσης όλων των αγροτών, σε συνδυασμό με αλλαγές στο σύστημα αγροτικών επιδοτήσεων και επιβραβεύσεις σε πρακτικές που σέβονται την υγεία των οικοσυστημάτων.

Το επόμενο ερώτημα που τέθηκε ήταν πώς μπορεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία να γίνει πιο «πράσινη», παραμένοντας παράλληλα και ανταγωνιστική. Εδώ, υποστηρίχθηκε ότι πρέπει να αξιοποιηθούν ευρωπαϊκοί πόροι για τη «μεταμόρφωση» των βιομηχανικών διεργασιών με στόχο τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος.

Όσον αφορά στις πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις στην Πράσινη Συμφωνία (το λεγόμενο «greenlash»), εκτιμήθηκε ότι αυτές ναι μεν υπάρχουν και είναι ανησυχητικές, αφετέρου όμως το Green Deal έχει εδραιωθεί πλέον στο πολιτικό σύστημα και την κοινωνία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Σύμφωνα με τον Νίκο Μάντζαρη, σε αντίθεση με την ενεργειακή κρίση, οι πολιτικές που σχεδιάζονται (όπως το ΣΕΔΕ-2) είναι γνωστές και το μπλοκ των 27 μπορεί να προετοιμαστεί για αυτές. Παράλληλα, υπενθύμισε τα ευρήματα της ανάλυσης των Green Tank και Facets, σύμφωνα με τα οποία τα ελληνικά νοικοκυριά μπορούν να εξοικονομήσουν έως και 1.6 δισ. ευρώ από τους ενεργειακούς τους λογαριασμούς το 2030.

Τέλος, για τις επιδόσεις της Ελλάδας στη μάχη με την κλιματική κρίση, σημείωσε ότι η χώρα μας είναι ανάμεσα στους πρωτοπόρους της ΕΕ-27 στη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της ηλεκτροπαραγωγής. Ωστόσο, πρέπει να βελτιωθεί στους τομείς των οδικών μεταφορών, των κτιρίων και της βιομηχανίας.

Στο πάνελ συμμετείχαν επίσης οι:

  • Eμμανουέλα Δούση, Καθηγήτρια ΕΚΠΑ και μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Green Tank.
  • Φοίβη Κουντούρη, Καθηγήτρια, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών & DTU, Δανία.
  • Alessio Terzi, Οικονομολόγος, DG ECFIN, και Λέκτορας στο Πανεπιστήμιο του Cambridge.

Συντονιστής του πάνελ ήταν ο Μάνος Ματσαγάνης, Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Μιλάνου και επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Οικονομίας του ΕΛΙΑΜΕΠ.

Μπορείτε να δείτε την εκδήλωση εδώ. Η συζήτηση διεξήχθη στα αγγλικά.