Ο Νίκος Μάντζαρης, αναλυτής πολιτικής του Green Tank, παραχώρησε συνέντευξη στη ραδιοφωνική εκπομπή των Γ. Ψάλτη και Π. Χατζηδημητρίου στον Real FM για την ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας, το χρηματιστήριο ρύπων και την τεχνολογία των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
Σχολιάζοντας τις δυνατότητες της Ελλάδας να καλύψει τις ενεργειακές της ανάγκες μέσω των ΑΠΕ, ο Νίκος Μάντζαρης επεσήμανε το προνομιακό δυναμικό της χώρας συγκριτικά με άλλα κράτη μέλη της ΕΕ κυρίως στην παραγωγή ηλιακής ενέργειας.
Ειδικότερα για τη σημερινή συγκυρία και την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο αναφέρθηκε στην πρόσφατη έκθεση του Green Tank, η οποία δείχνει πως η στροφή στις ΑΠΕ είναι η πιο ενδεδειγμένη λύση, συγκριτικά με άλλες επιλογές όπως η επιστροφή στον λιγνίτη που συζητείται πολύ αυτήν την περίοδο. Επαναλαμβάνοντας πως ο λιγνίτης δεν συνιστά ούτε κλιματικά ούτε οικονομικά βιώσιμη λύση, ο Νίκος Μάντζαρης εξήγησε πώς λειτουργεί το χρηματιστήριο ρύπων – ένα βασικό εργαλείο ενεργειακής πολιτικής στην ΕΕ – το οποίο κοστολογεί τις εκπομπές ρύπων, επιβαρύνοντας οικονομικά τη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή.
Τόνισε, επίσης, πως εκτός από τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που έχει επιτευχθεί λόγω της λειτουργίας του χρηματιστηρίου ρύπων πανευρωπαϊκά, έχει ωφελήσει πολύ και τους καταναλωτές. Ειδικότερα, εν μέσω ενεργειακής κρίσης, τα δημόσια έσοδα από το χρηματιστήριο ρύπων χρησιμοποιούνται σε ποσοστό 75% για τη στήριξη των καταναλωτών, επιδοτώντας τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας και αερίου. Ενώ μέχρι το 2020, το ΥΠΕΝ χρησιμοποιούσε το μεγαλύτερο μέρος – πάνω από 80% – των εσόδων για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, σήμερα διοχετεύει μεγάλα ποσά (2 δις μέσα για την περίοδο 2021-2022) σε αυτές τις επιδοτήσεις.
Ωστόσο, το ζήτημα που δημιουργείται με αυτές τις αλλαγές χρήσης για το 2021 και 2022 είναι πως ενώ έτσι καλύπτονται επείγουσες κοινωνικές ανάγκες, τα έσοδα αυτά δεν χρησιμοποιούνται για κάποια δομική αλλαγή, όπως για παράδειγμα τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας μέσω της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στις στέγες των σπιτιών ή τις ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών. Είναι μια βραχυπρόθεσμη απάντηση στην κρίση, μια λύση έκτακτης ανάγκης.
Απαντώντας στο ερώτημα αν μπορεί η Ελλάδα να καλύψει 100% τις ανάγκες της από ΑΠΕ, ο Νίκος Μάντζαρης απάντησε πως αυτό είναι ζήτημα πολιτικών στόχων, δεδομένου ότι η τεχνολογική βάση υπάρχει. Έφερε μάλιστα τα παραδείγματα της Γερμανίας και της Αυστρίας που έχουν θέσει ως στόχο την κάλυψη της ζήτησης σε ηλεκτρική ενέργεια κατά 100% από ΑΠΕ έως το 2035 και έως το 2030 αντίστοιχα. Αντίστοιχα, το RePowerEU για την άμεση απεξάρτηση της ΕΕ από το ρωσικό ορυκτό αέριο εντός 2022 θα βασιστεί κατά 40% στις ΑΠΕ και την ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας.
Ειδικά για την περίπτωση της Ελλάδας επεσήμανε πως η χώρα έχει αυξήσει τον στόχο για την αποθήκευση και την επιτάχυνση των ΑΠΕ στο 70% έως το 2030 και πως υπάρχουν ώριμες και χαμηλού κόστος τεχνολογίες αποθήκευσης της ηλεκτρικής ενέργειας – με βασικότερη την αντλησιοταμίευση. Αυτό που έλειπε είναι το θεσμικό πλαίσιο και μέχρι πρότινος η πρόθεση να στηρίξουμε και να προωθήσουμε έργα αποθήκευσης.
Σχετικά με την χωροθέτηση των ΑΠΕ, υποστήριξε πως δεν υπάρχει κανένα ζήτημα χώρου αλλά ορθής χωροθέτησης, η οποία παραμένει παλιά και παρωχημένη. Αντίστοιχες καθυστερήσεις παρουσιάζονται και με τις ειδικές περιβαλλοντικές μελέτες για την προστασία των περιοχών Natura.
Τέλος, αναφερόμενος στην παραγωγή και τον χρόνο ζωής των ανεμογεννητριών, απάντησε πως το μεγαλύτερο τμήμα τους, όπως και των φωτοβολταϊκών, ανακυκλώνεται και ότι οι σχετικές λύσεις αναπτύσσονται σήμερα ταχύτατα σε όλη την Ευρώπη.
Η πρόσφατη ανάλυση του Green Tank με τίτλο «Ηλεκτροπαραγωγή & απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο στην Ελλάδα» είναι διαθέσιμη εδώ.
Η συνέντευξη μεταδόθηκε στις 03 Μαΐου 2022. Μπορείτε να την ακούσετε εδώ:
