Το ανθρακικό αποτύπωμα του τομέα ηλεκτροπαραγωγής – Φεβρουάριος 2023

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα ηλεκτροπαραγωγής (Φεβρουάριος 2023 για το διασυνδεμένο δίκτυο και Ιανουάριος 2023 για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά) και αυτά των ετήσιων εκπομπών CO2 από το ΣΕΔΕ (2022), εκτιμώνται οι μηνιαίες εκπομπές από κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδας, ακολουθώντας τη μεθοδολογία και τις παραδοχές που παρουσιάζονται εδώ.

Εκπομπές ανά καύσιμο

Συνολικά κατά το πρώτο δίμηνο του 2023 εκπέμφθηκαν 2.67 εκ. τόνοι CO2 για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Το 56% προήλθε από λιγνιτικές μονάδες (1.5 εκ. τόνοι), το 29% από μονάδες ορυκτού αερίου (0.77 εκ. τόνοι) και το 15% από πετρελαϊκές μονάδες. Οι συνολικές εκπομπές ήταν μειωμένες κατά 14.7% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, καθώς η αύξηση στις εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες (+0.1 εκ. τόνοι) υπερκεράστηκε από την πολύ μεγαλύτερη μείωση των εκπομπών από τις μονάδες ορυκτού αερίου (-0.5 εκ. τόνοι) αλλά και τη μικρότερη μείωση των εκπομπών από τις πετρελαϊκές μονάδες (-0.07 εκ τόνοι). Ακόμα μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-31%), όπου οι συνολικές εκπομπές ηλεκτροπαραγωγής από τα τρία καύσιμα ήταν 3.88 εκ. τόνοι.

Ειδικότερα, οι εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μείωση (-33.7%) σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας λόγω του δραστικού περιορισμού της λιγνιτικής παραγωγής τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, εμφανίζονται οριακά αυξημένες (+7.3%) σε σχέση με το 2022, λόγω της αντίστοιχης αυξημένης συνεισφοράς του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή την ίδια περίοδο (+10.3%).

Οι εκπομπές από τις μονάδες ορυκτού αερίου μειώθηκαν σημαντικά τόσο σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-32%) όσο και σε σχέση με το προηγούμενο έτος (-38.9%) καθώς οι υψηλές τιμές προμήθειας αερίου σε συνδυασμό με την πρόοδο των ΑΠΕ εκτόπισαν περαιτέρω το ορυκτό αέριο από την ηλεκτροπαραγωγή (-40.9% σε σχέση με το πρώτο δίμηνο του 2022).

Οι εκπομπές από τις πετρελαϊκές μονάδες εμφάνισαν μείωση το πρώτο δίμηνο του 2023 κατά 14.3% και 15.6% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και του μέσου όρου πενταετίας, αντίστοιχα.

Μπορείτε να δείτε τη συνολική πορεία των εκπομπών CO2 ανά καύσιμο από το 2013 ως σήμερα εδώ.

Οι εκπομπές ανά σταθμό ηλεκτροπαραγωγής

Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής πρώτος, με μεγάλη διαφορά, είναι ο λιγνιτικός ατμοηλεκτρικός σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Δημητρίου, με αθροιστικές εκπομπές το πρώτο δίμηνο του 2023 0.98 εκ. τόνους. Ακολουθούν οι λιγνιτικοί σταθμοί της Μεγαλόπολης IV και της Μελίτης I και η νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ “Πτολεμαΐδα 5” με 0.224, 0.147 και 0.145 εκ. τόνους αντίστοιχα. Μόνο οι 4 αυτοί λιγνιτικοί σταθμοί εξέπεμψαν αθροιστικά 1.5 εκ. τόνους το πρώτο δίμηνο του 2023, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 66% των συνολικών εκπομπών από τους 17 θερμικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του διασυνδεδεμένου δικτύου της χώρας.

Στην 5η και 6η θέση της κατάταξης βρίσκονται οι σταθμοί ορυκτού αερίου «Μεγαλόπολη V» και η μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) της Αλουμίνιον με 0.128 και 0.11 εκ. τόνους αντίστοιχα. Αθροιστικά οι δύο αυτοί σταθμοί ορυκτού αερίου έχουν μερίδιο 30.9% στις συνολικές εκπομπές των 12 σταθμών ορυκτού αερίου κατά το πρώτο δίμηνο του έτους.

Στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά οι πετρελαϊκοί σταθμοί με τις υψηλότερες εκπομπές βρίσκονται στην Κρήτη (Αθερινόλακκος, Λινοπεράματα και Χανιά) που αθροιστικά εξέπεμψαν 0.219 εκ. τόνους στο πρώτο δίμηνο του 2023, ποσότητα που αποτελεί το 54.6% των συνολικών εκπομπών από πετρελαϊκούς σταθμούς στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Οι εκπομπές των θερμικών μονάδων της ΔΕΗ

Το 2021 η ΔΕΗ σύναψε τρία ομολογιακά δάνεια που περιείχαν ρήτρες βιωσιμότητας. Σύμφωνα με τα δύο πρώτα συνολικού ύψους 775 εκ. €, οι εκπομπές από τις θερμικές μονάδες της ΔΕΗ θα έπρεπε να μειωθούν κατά 40% το 2022 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, ενώ η ρήτρα βιωσιμότητας του τρίτου ομολογιακού δανείου ύψους 500 εκ. €, επέβαλε μείωση κατά 57% το 2023 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.

Με βάση τα δεδομένα του ΣΕΔΕ για όλες τις θερμικές μονάδες της ΔΕΗ το 2022 οι συνολικές εκπομπές ήταν 14.92 εκ. τόνοι, μια μείωση της τάξης του 35.3% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 (23.09 εκ. τόνοι), περίπου 4.7 ποσοστιαίες μονάδες ή 1.07 εκ. τόνους CO2 μακριά από τον στόχο του -40% (13.85 εκ. τόνοι) που αντιστοιχεί στη ρήτρα βιωσιμότητας των δύο πρώτων ομολογιακών δανείων.

Σχετικά με το τρίτο ομολογιακό δάνειο που αφορά την κλιματική επίδοση της ΔΕΗ το 2023, οι εκπομπές των θερμικών μονάδων της επιχείρησης για τους δύο πρώτους μήνες του 2023 εκτιμώνται σε 2.21 εκ. τόνους. Δεδομένου ότι η ρήτρα βιωσιμότητας του -57% απαιτεί τον περιορισμό των εκπομπών στους 9.93 εκ. τόνους για το 2023, ο προϋπολογισμός άνθρακα που απομένει στην επιχείρηση ως το τέλος του έτους είναι 7.72 εκ. τόνοι. Συνεπώς, ως τον Φεβρουάριο του 2023 η ΔΕΗ έχει ξοδέψει το 22.2% του συνολικού προϋπολογισμού άνθρακα του έτους. Αν συνεχίσει να εκπέμπει με τον ίδιο ρυθμό, τότε θα παραβιάσει τη ρήτρα βιωσιμότητας και για το 2023 καθώς ο προϋπολογισμός άνθρακα των θερμικών της μονάδων θα εξαντληθεί τον Σεπτέμβριο του 2023, τρεις μήνες πριν το τέλος του έτους.

Μπορείτε να δείτε την εξέλιξη των εκπομπών του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από το 2013 ως σήμερα και να διαβάσετε τις αναλύσεις προηγούμενων μηνών εδώ.