Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Δεκέμβριος 2022

Σύμφωνα με τα τελευταία μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Δεκέμβριος 2022):

Το 2022 είναι το πρώτο έτος στην ιστορία όπου η ηλεκτρική ενέργεια που παράχθηκε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μεγάλα υδροηλεκτρικά (23667 GWh) ξεπέρασε αυτή από ορυκτό αέριο και λιγνίτη μαζί (23534 GWh )!

Το 2022 οι ΑΠΕ (19662 GWh) – χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά – άφησαν στη δεύτερη θέση το ορυκτό αέριο (17948 GWh) που επέστρεψε στα επίπεδα του 2020, ενώ ακολούθησαν ο λιγνίτης (5585 GWh), τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (4004 GWh) και τέλος οι καθαρές εισαγωγές με 3448 GWh.

Έτσι, παρά τη μεγάλη μείωση της συνεισφοράς των μεγάλων υδροηλεκτρικών οι ΑΠΕ μαζί με  τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, αύξησαν το μερίδιό τους στην κάλυψη της ζήτησης από 42.9% το 2021, στο 46.7% το 2022, ενώ σε ό,τι αφορά το μερίδιο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η αντίστοιχη αύξηση ήταν από 46.2% το 2021 σε 50.1% το 2022. Το ορυκτό αέριο, στη δεύτερη θέση, επέστρεψε στα επίπεδα του 2020 με 35.4% μειώνοντας το μερίδιό του κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες σε ένα έτος. Ακολούθησαν ο λιγνίτης με μερίδιο 11%, ελαφρά αυξημένο σε σχέση με το 2021 (10.2%), αλλά χαμηλότερο από αυτό του 2020 (11.4%), και οι καθαρές εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας καλύπτοντας 6.8% της ζήτησης, το μικρότερο μερίδιο από το 2013.

Σχετικά με τις μεταβολές, οι ΑΠΕ χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, πέτυχαν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση (+14.3%) το 2022 ενώ ήταν και η μόνη πηγή ενέργειας που αυξήθηκε και τα δύο τελευταία έτη. Αύξηση παρουσίασε και ο λιγνίτης, αλλά αυτή περιορίστηκε στο 4.6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, παραμένοντας ωστόσο χαμηλότερα από τα επίπεδα του 2020 (-2.4%) .

Αντίθετα, το ορυκτό αέριο παρουσίασε σημαντική μείωση (-14%) το 2022 σε σχέση με το 2021. Μείωση παρουσίασαν επίσης τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (-24.4%) και οι καθαρές εισαγωγές (-6.4%).

Ειδικότερα για τον μήνα Δεκέμβριο 2022:

  • Η μηνιαία παραγωγή από ΑΠΕ (1358 GWh) ήταν η χαμηλότερη όλου του 2022
  • Ο λιγνίτης παρουσίασε αύξηση σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα του 2021 κατά 28.8%
  • Το ορυκτό αέριο παρουσιάστηκε και πάλι μειωμένο σε σχέση με τον Δεκέμβριο 2021, αλλά ξεπέρασε την ενέργεια από ΑΠΕ με 1555 GWh
  • Η συνολική ζήτηση στο ηλεκτρικό δίκτυο μειώθηκε για έκτο συνεχόμενο μήνα παρουσιάζοντας μάλιστα την μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση (-13.4%) του έτους σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.

Ο Δεκέμβριος 2022 – σύμφωνα με τον Κανονισμό του Συμβουλίου της 30 Σεπτεμβρίου 2022 –  ήταν ο δεύτερος μήνας εφαρμογής του στόχου της ΕΕ για μείωση της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 10% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας για την πεντάμηνη περίοδο Νοεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023, ώστε να αντιμετωπιστεί η κρίση τιμών του ορυκτού αερίου λόγω του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Τους δύο πρώτους μήνες της εφαρμογής του Κανονισμού, η Ελλάδα πέτυχε σημαντική μείωση στην κατανάλωση στο διασυνδεδεμένο δίκτυο, φτάνοντας οριακά τον στόχο του 10% (συγκεκριμένα -9.75%) σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης 5ετίας και το -11.7% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Για ολόκληρο το 2022, η Ελλάδα κατόρθωσε να μειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας κατά 3.3% σε σχέση με το 2021.

Επιπλέον – σύμφωνα με τον ίδιο Κανονισμό του Συμβουλίου – ο Δεκέμβριος 2022 ήταν ο πρώτος μήνας εφαρμογής της ευρωπαϊκής υποχρέωσης για μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής – με απώτερο στόχο τον περιορισμό της ανάγκης λειτουργίας μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που έχουν ως καύσιμο το ορυκτό αέριο.

Σύμφωνα με τον κανονισμό, κάθε κράτος μέλος υποχρεούται να μειώσει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των ωρών αιχμής την περίοδο Δεκεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023 κατά 5% σε σύγκριση με ένα σενάριο αναφοράς. Οι ώρες αιχμής (που ορίζονται από τα κράτη μέλη) στην Ελλάδα ορίστηκαν να είναι οι ώρες 18:00 – 21:00[1]. Ωστόσο δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα το σενάριο αναφοράς ως προς το οποίο θα πραγματοποιείται η σύγκριση.

Στο επόμενο διάγραμμα παρουσιάζεται η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του διασυνδεδεμένου συστήματος τις ώρες αιχμής 18:00-21:00 – όπως αυτές ορίστηκαν από την Ελλάδα – για κάθε ημέρα του Δεκεμβρίου 2022 και συγκρίνεται με τον μέσο όρο της κατανάλωσης κατά τις ίδιες ώρες της ίδιας περιόδου της προηγούμενης πενταετίας (2017-2021).

Όπως φαίνεται, η αθροιστική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τις ώρες αιχμής όλων των ημερών του Δεκεμβρίου 2022, μειώθηκε κατά 13.8% σε σχέση με τον αντίστοιχο μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, ενώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος η μείωση ήταν ακόμα μεγαλύτερη (-14.7%).

 

[1] Αρθρο 143Ζ του Ν 4001/2011 και την ΚΥΑ ΥΠΕΝ/ΔΗΕ/135277/4706/20.12.2022