Μηδενικές οι εισαγωγές ρωσικού αερίου τον Μάιο στην Ελλάδα για δεύτερη φορά μέσα στο 2023. Σημειώθηκε η χαμηλότερη κατανάλωση αερίου συγκριτικά με τον ίδιο μήνα των προηγούμενων πέντε ετών, προερχόμενη από τη μείωση της χρήσης στην ηλεκτροπαραγωγή (-23% σε σχέση με τον Μάιο του 2022), ενώ αθροιστικά για το πρώτο πεντάμηνο του 2023 η σχετική μείωση ήταν 24.3%. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα έχει περιορίσει πολύ περισσότερο τη χρήση ρωσικού αερίου (-66.3%) στο πρώτο τρίμηνο του έτους σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (-54.1%).
O μήνας Μάιος
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ τον Μάιο του 2023, η συνολική εγχώρια κατανάλωση του αερίου ήταν 3.19 TWh, μειωμένη τόσο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα (-17.8%), όσο και σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (-14.7%). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η κατανάλωση του Μαΐου αυτού του έτους είναι η χαμηλότερη συγκριτικά με τα προηγούμενα πέντε χρόνια, ενώ η δεύτερη χαμηλότερη είχε εμφανιστεί το 2019. Η συνολική μείωση (-0.55 TWh) σε σχέση με τον Μάιο του 2022, προήλθε από την ηλεκτροπαραγωγή (-0.65 TWh) η οποία ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων πέντε ετών για το μήνα Μάιο. Αντίθετα στη βιομηχανία και στα δίκτυα σημειώθηκαν μικρές αυξήσεις σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (+0.06 TWh και 0.04 TWh αντίστοιχα).
Αθροιστική επίδοση το πρώτο πεντάμηνο
Συνολικά για τους πρώτους πέντε μήνες του 2023 η κατανάλωση αερίου ήταν 19.45 ΤWh, μειωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης πενταετίας (-4.95 TWh) και ακόμα περισσότερο σε σχέση με το πρώτο πεντάμηνο του 2022 (-6.24 TWh), διατηρώντας τη χαμηλότερη κατανάλωση συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο των πέντε προηγούμενων ετών.
Αξίζει να σημειωθεί πως όλες οι χρήσεις του αερίου εμφανίζονται μειωμένες σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας. Η μεγαλύτερη μείωση σε απόλυτη τιμή σημειώθηκε στον ηλεκτρισμό (-2.82 TWh), ενώ ακολούθησαν η βιομηχανία (-1.7 TWh) στην οποία εμφανίστηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση κατά 55.1% και έπειτα τα δίκτυα (-0.4 TWh). Η εικόνα αυτή αλλάζει συγκρίνοντας το πρώτο πεντάμηνο του 2023 με το αντίστοιχο του 2022, καθώς στη βιομηχανία σημειώθηκε μικρή αύξηση 4.5% (+0.06 TWh), ενώ στον ηλεκτρισμό και στα δίκτυα η κατανάλωση μειώθηκε (-4.81 TWh και -1.49 TWh αντίστοιχα). Όσον αφορά όλες τις χρήσεις συνολικά η μείωση σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας ήταν 20.3%, ενώ η μείωση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά ήταν ακόμα μεγαλύτερη (-24.3%).
Η κατανάλωση το 2023
Έπειτα από την προσωρινή αύξηση της κατανάλωσης του Απριλίου του 2023 σε σχέση με τον ίδιο μήνα 2022, τον Μάιο του 2023, επανήλθε η πτωτική πορεία καθώς η κατανάλωση αερίου (3.19 TWh) εμφανίστηκε και πάλι μειωμένη σε σχέση με τον Μάιο του 2022 κατά 14.7%,. Αποτελεί τη δεύτερη χαμηλότερη κατανάλωση των τελευταίων δεκαέξι μηνών -από τον Ιανουάριο του 2022 δηλαδή- ακολουθώντας τη χαμηλότερη κατανάλωση του Οκτωβρίου (2.68 TWh).
Όσον αφορά την κατανομή της κατανάλωσης αερίου στις τελικές χρήσεις, το πρώτο πεντάμηνο του 2023, η μείωση της χρήσης αερίου στον ηλεκτρισμό περιόρισε και το μερίδιό της στις τελικές χρήσεις στο 60.7% (από 64.7% το πρώτο πεντάμηνο του 2022). Αντίθετα, τα δίκτυα διανομής αύξησαν το μερίδιο τους στο 32% το πρώτο πεντάμηνο του 2023 (30.1% το 2022), ενώ αντίστοιχη αύξηση μεριδίου υπήρξε και στη βιομηχανία καθώς τον Μάιο του 2023 η χρήση στη βιομηχανία ήταν 7.3% δύο ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες σε σχέση με το 2022 (5.3%).
Οι εισαγωγές το 2023
Σχετικά με τις φυσικές ροές αερίου από τις τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας, τον Μάιο του 2023, οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία[1] ήταν μηδενικές για δεύτερη φορά μέσα στο ίδιο έτος. Η πρώτη φορά που οι εισαγωγές του ρωσικού αερίου ήταν μηδενικές ήταν τον περασμένο Ιανουάριο. Η πύλη της Αγίας Τριάδας με ροή υγροποιημένου ορυκτού αερίου (LNG) 3.12 TWh τον Μάιο, συνέχισε να αποτελεί την κύρια πηγή εισόδου με μερίδιο 79.6% των συνολικών φυσικών ροών αερίου που εισήγαγε η Ελλάδα, μειωμένες ωστόσο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (-5.79%). Ακόμα μεγαλύτερη μείωση σε σχέση με τον Μάιο του 2022 σημειώθηκε στις φυσικές ροές που εισήχθησαν από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας (-35.3%), καλύπτοντας 0.72 TWh και μερίδιο 18.4% στις συνολικές εισαγωγές της χώρας. Πολύ χαμηλότερο είναι το μερίδιο που κάλυψαν οι ροές από την Τουρκία μέσω Κήπων (2%), που σε αντίθεση με τις άλλες δυο πύλες εισόδου, εμφάνισε αύξηση στις ροές σε σχέση με τον Μάιο του 2022 (+8.73%).
Αθροιστικά για το πρώτο πεντάμηνο του 2023 οι συνολικές εισαγωγές από τις τέσσερις πύλες εισόδου στη χώρα ήταν 22.13 TWh. Οι εισαγωγές LNG μέσω της Αγίας Τριάδας καταλαμβάνουν την πρώτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας με 15.97 TWh – μια αύξηση 18.5% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 – και μερίδιο 72.2%. Αντίθετα, μεγάλη μείωση κατά 37.4% παρουσίασαν οι εισαγωγές αζέρικου αερίου από τον ΤΑΡ, οι οποίες με 3.8 TWh και μερίδιο 17.3%, συνέχισαν να βρίσκονται στη δεύτερη θέση και στο πρώτο πεντάμηνο του 2023. Ακόμα μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν ωστόσο οι εισαγωγές ρωσικού αερίου που καλύπτουν την εγχώρια κατανάλωση, καθώς συρρικνώθηκαν κατά 77% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Έτσι, με μόλις 1.53 TWh και μερίδιο 6.9% μεταξύ των τεσσάρων πυλών εισόδου, το ρωσικό αέριο που προορίζεται για εγχώρια κατανάλωση βρέθηκε στην τρίτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας της χώρας. Τέλος, τη χαμηλότερη συνεισφορά εξακολουθεί να έχει το αέριο που εισάγεται από την Τουρκία μέσω της πύλης των Κήπων, με μόλις 0.8 TWh και μερίδιο 3.6% κατά τους πέντε πρώτους μήνες του 2023.
Σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Αξιοποιώντας τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα της Eurostat και για τις μηνιαίες εισαγωγές αερίου μέσω των αγωγών αερίου και του LNG (μέχρι και τον Μάρτιο του 2023)[2], παρατηρείται πως η Ελλάδα έχει καταφέρει να περιορίσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27.
Αθροιστικά το πρώτο τρίμηνο του 2023 η Ελλάδα μείωσε τις εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία κατά 66.3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, περισσότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ-27 που ήταν -48.9%. Ειδικά για τον μήνα Μάρτιο η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει το ρωσικό αέριο κατά 87.2% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022, πολύ περισσότερο από την ΕΕ-27 (-54.1%).
Διαβάστε τις αναλύσεις των υπόλοιπων μηνών εδώ.
[1] Συνολικά οι εισαγωγές από τη Ρωσία ήταν υψηλότερες τον Μάιο του 2023, αλλά το σύνολο αυτών εξήχθησαν στη Βουλγαρία.
[2] Μερικά από τα δεδομένα της Eurostat, ειδικά των τελευταίων μηνών, είναι προσωρινά (provisional) και θα οριστικοποιηθούν τους επόμενους μήνες.
