Σταματήστε την επέκταση των υποδομών ορυκτού αερίου

Ανησυχία για την πρόταση των κυβερνήσεων 10 κρατών μελών της ΕΕ-27 να συμπεριληφθούν ενεργειακές υποδομές ορυκτού αερίου στην αναθεώρηση του Κανονισμού για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές (ΤΕΝ-Ε) εκφράζουν 50 περιβαλλοντικές οργανώσεις και δεξαμενές σκέψης από αυτά τα κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και το Green Tank, όπως αποτυπώνεται σε κοινή επιστολή τους, ενόψει της συνεδρίασης του Συμβουλίου στις 11 Ιουνίου.

Ακολουθεί η πλήρης επιστολή:

«Σταματήστε την επέκταση των υποδομών ορυκτού αερίου

Γράφουμε για να εκφράσουμε τις ανησυχίες μας σχετικά με τη πρόταση για επαναεισαγωγή του ορυκτού αερίου στον αναθεωρημένο Κανονισμό για τις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές (ΤΕΝ-Ε). Η Ευρωπαϊκή Ένωση και ο κανονισμός ΤΕΝ-Ε δε πρέπει να διευκολύνουν τις επενδύσεις σε υποδομές ορυκτού αερίου.

Γράφουμε πριν το Συμβούλιο της ΕΕ-27 στις 11 Ιουνίου, ώστε να σας παροτρύνουμε να δράσετε τώρα και να αποτρέψετε τη σπατάλη δημόσιου χρήματος στην επέκταση των δαπανηρών και ήδη υπο-λειτουργικών υποδομών ορυκτού αερίου.

Η επέκταση των υποδομών ορυκτού αερίου, μέσω των λεγόμενων έργων κοινού ενδιαφέροντος (PCIs), που έχουν προνομιακή πρόσβαση σε άδειες κατασκευής και δημόσια χρηματοδότηση, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την επείγουσα ανάγκη ριζικής μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

Το ορυκτό αέριο είναι ένα ορυκτό καύσιμο με καταστροφικές κλιματικές επιπτώσεις, όχι μόνο λόγω των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που εκλύονται κατά την καύση του. Συμβάλλει επιπλέον στην υπερθέρμανση του πλανήτη προτού καν φτάσει ποτέ στο σημείο της καύσης. Οι εκπομπές του μεθανίου από διαρροές ορυκτού αερίου που δεν καίγονται σε κάθε στάδιο που μεσολαβεί μεταξύ εξόρυξης και καταναλωτή, υπάρχουν σε ποσότητες ικανές για να καταστήσουν το μεθάνιο έναν τεράστιο κίνδυνο για το κλίμα. Ενώ το μεθάνιο παραμένει στην ατμόσφαιρα για μικρότερη περίοδο από το διοξείδιο του άνθρακα, θερμαίνει τον πλανήτη κατά 86 φορές περισσότερο από αυτό, λόγω του υψηλότερου δυναμικού αποθήκευσης θερμότητας, σύμφωνα με τη Διακυβερνητική Επιτροπή για τη Κλιματική Αλλαγή. Υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις ότι όταν λαμβάνεται υπόψη ο πλήρης κύκλος ζωής, το ορυκτό αέριο έχει το ίδιο ή ακόμα χειρότερο κλιματικό αποτύπωμα με άλλα ορυκτά καύσιμα.

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση του ΟΗΕ, οι παγκόσμιες εκπομπές μεθανίου συνέχισαν να αυξάνονται παρά την πρόσφατη οικονομική αναταραχή, ενώ η μείωση του μεθανίου είναι ο ισχυρότερος μοχλός και η πιο επείγουσα ανάγκη εάν θέλουμε να επιβραδύνουμε τη κλιματική αλλαγή. Στη συνέχεια, ο επικεφαλής του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτιέρες έκανε έκκληση στους ηγέτες των χωρών να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα, εάν θέλουμε να αποφύγουμε μια κλιματική «άβυσσο».

Σύμφωνα με την έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (IEA) , δεν υπάρχει πλέον χώρος για επέκταση των υποδομών ορυκτού αερίου στο κόσμο. «Η ανάλυση εξέτασε όλες τις τρέχουσες και υπό κατασκευή ενεργειακές υποδομές στον κόσμο- και διαπίστωσε ότι θα αντιπροσωπεύουν το 95% όλων των επιτρεπόμενων εκπομπών βάσει των διεθνών κλιματικών στόχων στις επόμενες δεκαετίες

Επιπλέον, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κατανάλωση του ορυκτού αερίου πρέπει να μειωθεί σημαντικά την επόμενη δεκαετία, κατά 36% σε σύγκριση με το επίπεδο του 2015, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της για το κλίμα.

Όπως και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η ασφάλεια του εφοδιασμού δεν απαιτεί την περαιτέρω επέκταση των δαπανηρών υποδομών ορυκτού αερίου στη κεντρική και ανατολική Ευρώπη. Αξιολογήσεις των υφιστάμενων υποδομών ορυκτού αερίου έδειξαν ότι το τρέχων δίκτυο είναι αρκετά ανθεκτικό ώστε να ανταποκρίνεται σε διάφορα μελλοντικά σενάρια ζήτησης αερίου στην ΕΕ-27, ακόμα και σε ακραίες περιπτώσεις διακοπής του εφοδιασμού.

Μια πρόσφατη έκθεση του Global Energy Monitor επίσης, αποκάλυψε ότι οι προγραμματισμένες δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις, αξίας 87 δισεκατομμυρίων ευρώ, θα αυξήσουν την ικανότητα εισαγωγής ορυκτού αερίου κατά 35%, οδηγώντας αναπόφευκτα σε λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία (stranded assets) που θα καταλήξουν να επιβαρύνουν τους καταναλωτές. Στη πραγματικότητα, ακόμα και σύμφωνα με την τελευταία γνώμη της ευρωπαϊκής επιτροπής ειδικών, η επένδυση τώρα σε νέες υποδομές ορυκτού αερίου κινδυνεύει να δημιουργήσει πολλά λανθάνοντα περιουσιακά στοιχεία, επειδή υπάρχει έλλειψη δεσμεύσεων από πιθανούς χρήστες σχετικά με τη αξιοποίηση της αυξημένης δυναμικότητας των αγωγών.

Πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και η τρέχουσα δυναμικότητα  των αγωγών υπό-χρησιμοποιείται. Για παράδειγμα, τερματικά υγροποιημένου ορυκτού αερίου (LNG) χρησιμοποιούνται σε επίπεδα χαμηλότερα από το μισό της χωρητικότητάς τους (μέσος όρος χρήσης 46% για το 2019 και 2020), σύμφωνα με την έκθεση Food & Water.

Ξοδεύοντας τώρα τα χρήματα των φορολογούμενων σε υποδομές ορυκτού αερίου σημαίνει ξεκάθαρα την απομάκρυνση των επενδύσεων από τα πολύ σημαντικά έργα ενεργειακής απόδοσης και τη γρήγορη ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Η δημιουργία ενός ενεργειακού συστήματος με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δε θα πρέπει να προορίζεται μόνο για πλούσιες χώρες. Κανένας Ευρωπαίος δε πρέπει να μείνει πίσω στη μετάβαση της ΕΕ σε ένα ενεργειακό σύστημα μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος. Ένα ασφαλές και πλούσιο σε θέσεις εργασίας μέλλον μπορεί να είναι δικό μας – εάν έχουμε το θάρρος να το αποκτήσουμε.

Σας παροτρύνουμε να υποστηρίξετε μέτρα που θα προωθήσουν πραγματικά μια δίκαιη και ταχεία ενεργειακή μετάβαση που ευθυγραμμίζεται με τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα. Σας καλούμε να καταψηφίσετε τη συμπερίληψη των υποδομών ορυκτού αερίου στον αναθεωρημένο κανονισμό ΤΕΝ-Ε.»

Ολόκληρη την κοινή επιστολή των 50 περιβαλλοντικών οργανώσεων και δεξαμενών σκέψης μπορείτε να τη διαβάσετε (στα αγγλικά) εδώ.