Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Οκτώβριος 2023

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Οκτώβριος 2023):

Οι ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά) διατήρησαν την πρωτοκαθεδρία στην ηλεκτροπαραγωγή κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2023 με αθροιστική παραγωγή 17,809 GWh, ξεπερνώντας κατά 1.7 TWh το ορυκτό αέριο και τον λιγνίτη μαζί (16,133 GWh). Ακολουθώντας μια διαρκώς αυξητική πορεία τα τελευταία 10 χρόνια οι ΑΠΕ είχαν βρεθεί στην πρώτη θέση και τους πρώτους δέκα μήνες του 2022, αλλά ήταν αρκετά πίσω από την αθροιστική συνεισφορά του ορυκτού αερίου και του λιγνίτη (-3,158 GWh) και είχαν μια πολύ μικρότερη διαφορά από το δεύτερο ορυκτό αέριο (+1,508 GWh το 2022 σε σχέση με τις +5,324 GWh το 2023).

Επίσης τους πρώτους δέκα μήνες του 2023 και παρά τη «βουτιά» του 2023 σε σχέση με το 2022, το ορυκτό αέριο παρέμεινε στη δεύτερη θέση (12,486 GWh), ενώ οι καθαρές εισαγωγές βρέθηκαν στην τρίτη θέση με 4,298 GWh. Ακολούθησαν ο λιγνίτης (3,647 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (3,260 GWh). Ο λιγνίτης ειδικότερα σημείωσε ιστορικό χαμηλό όσον αφορά τη συνεισφορά του κατά τους πρώτους δέκα μήνες του έτους, ενώ το ορυκτό αέριο ήταν το χαμηλότερο από το 2019.

Η μεγάλη μείωση της συνεισφοράς του αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή το δεκάμηνο συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 (-2,708 GWh), καθώς και η μικρότερη, αλλά σημαντική, μείωση στη συνεισφορά από τον λιγνίτη (-1,019 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (-240 GWh), αντισταθμίστηκαν πρωτίστως από την αύξηση στις καθαρές εισαγωγές (+1,464 GWh), δευτερευόντως από τον περιορισμό στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (-1,405 GWh) και τέλος από την αυξημένη συνεισφορά των ΑΠΕ (+1,108 GWh). Η παραπάνω ιεράρχηση αποτελεί μια μερική ανατροπή της κατάστασης που ίσχυε μέχρι και τον Ιούνιο του 2023, όπου η μείωση στην ηλεκτροπαραγωγή από αέριο και υδροηλεκτρικά αντισταθμιζόταν πρωτίστως από τη μείωση της ζήτησης. Ωστόσο, η πολύ σημαντική αύξηση της ζήτησης τους μήνες του Ιουλίου και του Αυγούστου του 2023 ανέτρεψε την παραπάνω τάση αθροιστικά για ολόκληρο το δεκάμηνο. Βέβαια η αύξηση των εξαγωγών τους μήνες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου μείωσαν τις αθροιστικές καθαρές εισαγωγές το δεκάμηνο με αποτέλεσμα η αύξηση των εισαγωγών να υπερτερεί μόνο κατά 59 GWh, έναντι της μείωσης της ζήτησης.

Οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές τους πρώτους δέκα μήνες του έτους σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 ήταν:

Λιγνίτης: -21.8%

Ορυκτό Αέριο: -17.8%

ΑΠΕ: +6.6%

Υδροηλεκτρικά: -6.9%

Καθαρές εισαγωγές: +51.6%

Ζήτηση: -3.3%

Η καθαρή ενέργεια από ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά τους πρώτους δέκα μήνες του 2023 (21,069 GWh) σημείωσε ιστορικό υψηλό συγκριτικά με την ίδια περίοδο των τελευταίων 10 ετών, ξεπερνώντας κατά σχεδόν 5 ΤWh την ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα (16,133 GWh), η οποία στον αντίποδα, σημείωσε ιστορικό χαμηλό παρουσιάζοντας μείωση κατά 18.9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Η καθαρή ενέργεια ξεπέρασε τα ορυκτά καύσιμα στο δεκάμηνο για πρώτη φορά το 2022 αλλά η διαφορά ήταν πολύ μικρότερη από αυτή του 2023, μόλις 342 GWh.

Οι ΑΠΕ μαζί με τα υδροηλεκτρικά, έσπασαν το φράγμα του 50% (50.8%) ως προς το μερίδιο τους στην κάλυψη της ζήτησης κατά τους πρώτους δέκα μήνες του 2023, κάτι το οποίο συνέβη για πρώτη φορά στο εννιάμηνο του 2023 με ελαφρώς χαμηλότερο ποσοστό (50.2%). Ως αποτέλεσμα, η καθαρή ενέργεια με 21,069 GWh ξεπέρασε τα ορυκτά καύσιμα και τις καθαρές εισαγωγές αθροιστικά (20,431 GWh). Ακόμα πιο μεγάλη ήταν η αύξηση της συνεισφοράς τους στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή, αφού ΑΠΕ μαζί με μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 56.6%, υπερβαίνοντας την αντίστοιχη επίδοση του 2022 κατά περισσότερο από 6 ποσοστιαίες μονάδες (50.4%).

Υψηλό ήταν και το μερίδιο των ΑΠΕ στην κάλυψη της ζήτησης (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά), οι οποίες με ποσοστό 42.9% ξεπέρασαν κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες το προηγούμενο υψηλό του 2022 (38.9%). Την υπόλοιπη ζήτηση κατά το δεκάμηνο κάλυψαν το ορυκτό αέριο με μερίδιο 30.1% (το χαμηλότερο από το 2019), οι καθαρές εισαγωγές με 10.4%, ο λιγνίτης με 8.8% και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 7.9%.

Ειδικά για τον Οκτώβριο 2023:

  • Η λιγνιτική παραγωγή (358 GWh) αυξήθηκε κατά 29.2% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 (227 GWh). Ήταν ο τρίτος μήνας μέσα στο 2023 που σημειώθηκε μηνιαία αύξηση σε σχέση με πέρυσι. Αξιοσημείωτο είναι ότι σχεδόν εξ’ ολοκλήρου η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή (88.4%) προήλθε από τη νέα λιγνιτική μονάδα της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» (317 GWh).
  • Αυξημένη εμφανίστηκε και η παραγωγή ορυκτού αερίου (1,327 GWh) κατά 67.3% σε σχέση με τον περσινό Οκτώβριο.
  • Η παραγωγή από ΑΠΕ (1,638 GWh) εμφανίστηκε μειωμένη σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 κατά 13.3%, και μάλιστα ήταν η τρίτη χαμηλότερη μηνιαία παραγωγή για το 2023.
  • Από την άλλη η παραγωγή από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (441 GWh) αυξήθηκε κατά 112.7%, σημειώνοντας την υψηλότερη μηνιαία παραγωγή για το 2023.
  • Ήταν ο δεύτερος καθαρά εξαγωγικός μήνας για το 2023 μετά τον Σεπτέμβριο, με καθαρές εξαγωγές 99 GWh.
  • Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (3,665 GWh) ήταν η τρίτη χαμηλότερη για το 2023 και εμφανίστηκε ελάχιστα αυξημένη σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022 (0.6%).

Αθροιστικά για τους πρώτους δέκα μήνες του 2023 η κατανάλωση (41,513 GWh) μειώθηκε κατά 3.3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους και κατά 3.4% σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών. Ωστόσο η μείωση της ζήτησης αθροιστικά για το 2023 σε σχέση με το 2022, βαίνει μειούμενη με την πάροδο των μηνών.