Το ανθρακικό αποτύπωμα του τομέα ηλεκτροπαραγωγής – Ιανουάριος 2023

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα ηλεκτροπαραγωγής (Ιανουάριος 2023 για το διασυνδεμένο δίκτυο και τα μη διασυνδεδεμένα νησιά) και αυτά των ετήσιων εκπομπών CO2 από το ΣΕΔΕ (2022), εκτιμώνται οι μηνιαίες εκπομπές από κάθε μονάδα παραγωγής ηλεκτροπαραγωγής της Ελλάδας, ακολουθώντας τη μεθοδολογία και τις παραδοχές που παρουσιάζονται εδώ.

Εκπομπές ανά καύσιμο

Συνολικά κατά τον πρώτο μήνα του 2023 εκπέμφθηκαν 1.2 εκ. τόνοι CO2 για την παραγωγή ηλεκτρισμού. To 53% προήλθε από λιγνιτικές μονάδες, το 32% από μονάδες ορυκτού αερίου και το 15% από πετρελαϊκές μονάδες. Οι συνολικές εκπομπές ήταν μειωμένες κατά 28.2% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, καθώς υπήρξε μείωση των εκπομπών από τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και των τριών ορυκτών καυσίμων. Η μεγαλύτερη ποσοτική μείωση εκπομπών παρατηρήθηκε στις μονάδες ορυκτού αερίου (-0.27 εκ. τόνοι), ενώ ακολούθησε η μείωση των εκπομπών από τις λιγνιτικές μονάδες (-0.14 εκ. τόνοι) και τέλος οι εκπομπές των πετρελαϊκών μονάδων που μειώθηκαν κατά 0.06 εκ. τόνους. Ακόμα μεγαλύτερη μείωση παρατηρήθηκε σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-44.2%), όπου οι συνολικές εκπομπές από τις τρεις τεχνολογίες ήταν 2.16 εκ. τόνοι.

Ειδικότερα, οι εκπομπές από τις λιγνιτικές μονάδες παρουσιάζουν πολύ μεγάλη μείωση (-49.6%) σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας λόγω του δραστικού περιορισμού της λιγνιτικής παραγωγής τα τελευταία χρόνια. Μειωμένες εμφανίζονται οι εκπομπές και σε σχέση με το 2022 (-17.7%), εξαιτίας της μείωσης της συνεισφοράς του λιγνίτη στο μίγμα ηλεκτροπαραγωγής την ίδια περίοδο (-20.3%). Αυτή η τάση μείωσης κατά το πρώτο μήνα κάθε έτους σε σχέση με τον προηγούμενο, εμφανίζεται σταθερά από το  2019 και μετά.

Οι εκπομπές από τις μονάδες ορυκτού αερίου μειώθηκαν σημαντικά τόσο σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας (-41.2%) όσο και σε σχέση με το προηγούμενο έτος (-41.4%) καθώς οι υψηλές τιμές προμήθειας αερίου σε συνδυασμό με την πρόοδο των ΑΠΕ εκτόπισαν περαιτέρω το ορυκτό αέριο από την ηλεκτροπαραγωγή (-43.5% σε σχέση με τον πρώτο μήνα του 2022).

Οι εκπομπές από τις πετρελαϊκές μονάδες εμφάνισαν μείωση τον πρώτο μήνα του 2023 κατά 26.4% σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022.

Μπορείτε να δείτε τη συνολική πορεία των εκπομπών CO2 ανά καύσιμο από το 2013 ως σήμερα εδώ.

Οι εκπομπές ανά σταθμό ηλεκτροπαραγωγής

Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό των εκπομπών στους σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής πρώτος, με μεγάλη διαφορά, είναι ο λιγνιτικός ατμοηλεκτρικός σταθμός (ΑΗΣ) του Αγίου Δημητρίου, με αθροιστικές εκπομπές τον πρώτο μήνα του 2023 0.479 εκ. τόνους. Ακολουθεί ο λιγνιτικός σταθμός ΑΗΣ Μεγαλόπολης IV με 0.107 εκ. τόνους. Μόνο οι 2 αυτοί λιγνιτικοί σταθμοί εξέπεμψαν αθροιστικά 0.586 εκ. τόνους, ποσότητα που αντιπροσωπεύει το 57.7.% των συνολικών εκπομπών από τους 17 θερμικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του διασυνδεδεμένου δικτύου.

Στην 3η , 4η και 5η θέση της κατάταξης βρίσκονται οι σταθμοί ορυκτού αερίου «Μεγαλόπολη V», η μονάδα συμπαραγωγής ηλεκτρισμού και θερμότητας υψηλής απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε. και ο σταθμός της Elpedison Θίσβη με 0.07, 0.06 και 0.05 εκ. τόνους αντίστοιχα. Αθροιστικά οι τρεις αυτοί σταθμοί ορυκτού αερίου έχουν μερίδιο 48.3% στις συνολικές εκπομπές των 12 σταθμών ορυκτού αερίου τον πρώτο μήνα του 2023.

Στα Μη Διασυνδεμένα Νησιά οι πετρελαϊκοί σταθμοί με τις υψηλότερες εκπομπές βρίσκονται στην Κρήτη (Αθερινόλακκος, Λινοπεράματα και Χανιά) που αθροιστικά εξέπεμψαν 0.1 εκ. τόνους στον πρώτο μήνα του 2023, ποσότητα που αποτελεί το 54.8% των συνολικών εκπομπών από πετρελαϊκούς σταθμούς στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.

Οι εκπομπές των θερμικών μονάδων της ΔΕΗ

Το 2021 η ΔΕΗ σύναψε τρία ομολογιακά δάνεια που περιείχαν ρήτρες βιωσιμότητας. Σύμφωνα με τα δύο πρώτα συνολικού ύψους 775 εκ. €, οι εκπομπές από τις θερμικές μονάδες της ΔΕΗ θα έπρεπε να μειωθούν κατά 40% το 2022 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, ενώ η ρήτρα βιωσιμότητας του τρίτου ομολογιακού δανείου ύψους 500 εκ. €, επέβαλε μείωση κατά 57% το 2023 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.

Με βάση τα δεδομένα του ΣΕΔΕ για όλες τις θερμικές μονάδες της ΔΕΗ το 2022 οι συνολικές εκπομπές ήταν 14.92 εκ. τόνοι, μια μείωση της τάξης του 35.3% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 (23.09 εκ. τόνοι), περίπου 4.7 ποσοστιαίες μονάδες ή 1.07 εκ. τόνους CO2 μακριά από τον στόχο του -40% (13.85 εκ. τόνοι) που αντιστοιχεί στη ρήτρα βιωσιμότητας των δύο πρώτων ομολογιακών δανείων.

Σχετικά με το τρίτο ομολογιακό δάνειο που αφορά την κλιματική επίδοση της επιχείρησης το 2023, οι εκπομπές των θερμικών μονάδων της ΔΕΗ τον πρώτο μήνα του 2023 εκτιμώνται σε 0.97 εκ. τόνους. Δεδομένου ότι η ρήτρα βιωσιμότητας του -57% απαιτεί τον περιορισμό των εκπομπών στους 9.93 εκ. τόνους για το 2023, ο προϋπολογισμός άνθρακα που απομένει στην επιχείρηση ως το τέλος του έτους είναι 8.95 εκ. τόνοι. Συνεπώς, ήδη από τον Ιανουάριο του 2023, η ΔΕΗ έχει ξοδέψει το 9.8% του συνολικού προϋπολογισμού άνθρακα του έτους. Αν συνεχίσει να εκπέμπει με τον ίδιο ρυθμό, τότε θα παραβιάσει τη ρήτρα βιωσιμότητας και για το 2023 καθώς ο προϋπολογισμός άνθρακα των θερμικών της μονάδων θα εξαντληθεί τον Νοέμβριο του 2023.

Μπορείτε να δείτε την εξέλιξη των εκπομπών του τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από το 2013 ως σήμερα και να διαβάσετε τις αναλύσεις των υπόλοιπων μηνών εδώ.