Μείωση της κατανάλωσης ορυκτού αερίου το πρώτο εξάμηνο του 2023 κατά 21.7% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και κατά 18.1% σε σχέση με τον μέσο όρο της 5ετίας. Μειωμένη κατά 62.9% και η εγχώρια κατανάλωση ειδικά ρωσικού αερίου σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022, παρά την αύξηση που σημειώθηκε στις εισαγωγές από τη Ρωσία τον Ιούνιο.
O μήνας Ιούνιος
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ τον Ιούνιο του 2023, η συνολική εγχώρια κατανάλωση του αερίου ήταν 4.27 TWh. Παρά την αύξηση της κατανάλωσης σε σχέση με τον Μάιο κατά 34%, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση της χρήσης του αερίου στη βιομηχανία κατά 0.16 TWh, σημειώθηκε μείωση τόσο σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022 (-0.36 ΤWh), όσο και με τον μέσο όρο της πενταετίας (-0.3 ΤWh). Η συνολική μείωση σε σχέση με τον Ιούνιο του προηγούμενου έτους, προήλθε αποκλειστικά από την ηλεκτροπαραγωγή (-0.55 TWh) εφόσον στη βιομηχανία και στα δίκτυα σημειώθηκαν αυξήσεις (+0.18 TWh και 0.01 TWh αντίστοιχα).
Αθροιστική επίδοση το πρώτο εξάμηνο
Συνολικά για τους πρώτους έξι μήνες του 2023 η κατανάλωση αερίου ήταν 23.72 ΤWh, μειωμένη σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης πενταετίας κατά 5.25 TWh (ή -18.1%) και ακόμα περισσότερο σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022 (-6.59 TWh ή -21.7%). Ήταν η δεύτερη χαμηλότερη κατανάλωση συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο των πέντε προηγούμενων ετών, μετά το πρώτο εξάμηνο του 2018 (23.29 ΤWh).
Αξίζει να σημειωθεί πως όλες οι χρήσεις του αερίου εμφανίζονται μειωμένες σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας. Η μεγαλύτερη μείωση σε απόλυτη τιμή σημειώθηκε στον ηλεκτρισμό (-3.04 TWh), ενώ ακολούθησαν η βιομηχανία (-1.87 TWh) στην οποία εμφανίστηκε η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση κατά 49.5% και έπειτα τα δίκτυα (-0.34 TWh). Η εικόνα αυτή αλλάζει συγκρίνοντας το πρώτο εξάμηνο του 2023 με το αντίστοιχο του 2022, καθώς στη βιομηχανία σημειώθηκε αύξηση κατά 14.3% (+0.24 TWh), ενώ στον ηλεκτρισμό και στα δίκτυα η κατανάλωση μειώθηκε (-5.35 TWh και -1.48 TWh αντίστοιχα).
Η κατανάλωση το 2023
Έπειτα από το ιστορικό χαμηλό της κατανάλωσης του Μαΐου του 2023 σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα των προηγούμενων πέντε ετών, τον Ιούνιο του 2023, η κατανάλωση του αερίου (4.27 TWh) αυξήθηκε σε σχέση με τους τρεις προηγούμενους μήνες του έτους, ωστόσο εμφανίστηκε και πάλι μειωμένη σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022 κατά 7.7%.
Όσον αφορά την κατανομή της κατανάλωσης αερίου στις τελικές χρήσεις, το πρώτο εξάμηνο του 2023, η μείωση της χρήσης αερίου στον ηλεκτρισμό περιόρισε και το μερίδιό της στις τελικές χρήσεις στο 63.4% (από 67.3% το πρώτο εξάμηνο του 2022). Αντίθετα, τα δίκτυα διανομής αύξησαν το μερίδιο τους στο 28.5% το πρώτο εξάμηνο του 2023 (27.2% το 2022), ενώ μεγαλύτερη ήταν η αύξηση μεριδίου βιομηχανία καθώς τον Ιούνιο του 2023 η χρήση στη βιομηχανία ήταν 8.1%, περίπου δυόμισι ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερη σε σχέση με το 2022 (5.5%).
Οι εισαγωγές το 2023
Σχετικά με τις φυσικές ροές αερίου από τις τέσσερις πύλες εισόδου της χώρας, τον Ιούνιο του 2023, οι εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία [1] εμφανίζονται αυξημένες κατά 0.8 TWh σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022, όταν σημειώθηκαν οι χαμηλότερες εισαγωγές ρωσικού αερίου για τον μήνα Ιούνιο τα τελευταία 5 χρόνια (0.22 TWh). Ωστόσο τον Ιούνιο του 2023 οι εισαγωγές από τη Ρωσία (1.02 TWh) με μερίδιο 22.6% κατέχουν τη δεύτερη θέση χαμηλότερων εισαγωγών ρωσικού αερίου συγκριτικά με τον ίδιο μήνα των τελευταίων έξι ετών. Σε αντίθεση με την πύλη του Σιδηροκάστρου, στις υπόλοιπες τρεις πύλες οι ροές αερίου εμφανίστηκαν μειωμένες σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022. Συγκεκριμένα η πύλη της Αγίας Τριάδας με ροή υγροποιημένου ορυκτού αερίου (LNG) 2.72 TWh τον Ιούνιο, συνέχισε να αποτελεί την κύρια πηγή εισόδου με μερίδιο 60% των συνολικών φυσικών ροών αερίου που εισήγαγε η Ελλάδα, αρκετά μειωμένες ωστόσο σε σχέση με τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους (-29.4%). Ακόμα μεγαλύτερη μείωση σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022 σημειώθηκε στις εισαγωγές από τον ΤΑΡ μέσω Νέας Μεσημβρίας (-38.3%), οι οποίες συνεισέφεραν 0.6 TWh καταλαμβάνοντας μερίδιο 13.3% στις συνολικές εισαγωγές της χώρας. Πολύ χαμηλότερο ήταν το μερίδιο που κάλυψαν οι ροές από την Τουρκία μέσω Κήπων (4.1% ΄ ή 0.18 ΤWh), σημειώνοντας μείωση κατά στις ροές 27.1% σε σχέση με τον Ιούνιο του 2022.
Αθροιστικά για το πρώτο εξάμηνο του 2023 οι συνολικές εισαγωγές από τις τέσσερις πύλες εισόδου στη χώρα ήταν 26.66 TWh. Οι εισαγωγές LNG μέσω της Αγίας Τριάδας καταλαμβάνουν την πρώτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας με 18.69 TWh – μια αύξηση 7.9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 – και μερίδιο 70.1%. Αντίθετα, μεγάλη μείωση κατά 37.6% παρουσίασαν οι εισαγωγές αζέρικου αερίου από τον ΤΑΡ, οι οποίες με 4.43 TWh και μερίδιο 16.6%, συνέχισαν να βρίσκονται στη δεύτερη θέση και στο πρώτο εξάμηνο του 2023. Ακόμα μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν ωστόσο οι εισαγωγές ρωσικού αερίου που καλύπτουν την εγχώρια κατανάλωση, καθώς συρρικνώθηκαν κατά 62.9% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Έτσι, με μόλις 2.56 TWh και μερίδιο 9.6% μεταξύ των τεσσάρων πυλών εισόδου, το ρωσικό αέριο που προορίζεται για εγχώρια κατανάλωση βρέθηκε στην τρίτη θέση ανάμεσα στις πηγές τροφοδοσίας της χώρας. Τέλος, τη χαμηλότερη συνεισφορά εξακολουθεί να έχει το αέριο που εισάγεται από την Τουρκία μέσω της πύλης των Κήπων, με μόλις 0.98 TWh και μερίδιο 3.7% κατά τους έξι πρώτους μήνες του 2023, αυξημένο κατά 23.6% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Σύγκριση με την Ευρωπαϊκή Ένωση
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα της Eurostat για τη μηνιαία κατανάλωση αερίου στα κράτη μέλη της ΕΕ-27 για το πρώτο πεντάμηνο του 2023, η Ελλάδα κατόρθωσε να μειώσει την κατανάλωσή της κατά 24.4% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022, καταλαμβάνοντας την 4η θέση στην ΕΕ-27 (πλην Σλοβακίας), 11 θέσεις πιο ψηλά από τον μέσο όρο (-11.7%) [2]. Πρώτη με 4 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά από την Ελλάδα ήταν η Σουηδία με ποσοστό -28.4%.
Μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 ήταν η μείωση που πέτυχε η Ελλάδα και σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας. Πιο συγκεκριμένα, με -21.6% η Ελλάδα βρέθηκε στην 11η θέση, 6 περίπου ποσοστιαίες μονάδες πιο ψηλά από τον μέσο όρο της ΕΕ-27 (-15.4%) που κατέλαβε την 19η θέση.
Αξιοποιώντας τα τελευταία διαθέσιμα δεδομένα της Eurostat και για τις μηνιαίες εισαγωγές αερίου μέσω των αγωγών αερίου και του LNG (μέχρι και τον Απρίλιο του 2023), παρατηρείται πως η Ελλάδα έχει καταφέρει συνολικά να περιορίσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο περισσότερο σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27.
Αθροιστικά το πρώτο τετράμηνο του 2023 η Ελλάδα μείωσε τις εισαγωγές αερίου από τη Ρωσία κατά 60.3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, περισσότερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ-27 (-49.1%). Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ειδικά τον μήνα Απρίλιο παρατηρήθηκε η αντίθετη τάση, καθώς η μείωση του ρωσικού αερίου στην Ελλάδα (-31.9%) σε σχέση με το ίδιο μήνα του 2022, ήταν μικρότερη από την αντίστοιχη στην ΕΕ-27 (-49.8%).
Μπορείτε να διαβάσετε τις αναλύσεις των υπόλοιπων μηνών εδώ.
[1] Συνολικά οι εισαγωγές από τη Ρωσία ήταν υψηλότερες τον Ιούνιο του 2023, αλλά ένα μεγάλο τμήμα αυτών εξήχθη στη Βουλγαρία, με αποτέλεσμα να χρησιμοποιηθούν για εγχώρια κατανάλωση μόλις 1.02 TWh.
[2] Μερικά από τα δεδομένα της Eurostat, ειδικά των τελευταίων μηνών, είναι προσωρινά (provisional) και θα οριστικοποιηθούν τους επόμενους μήνες. H Σλοβακία δεν έχει συμπεριληφθεί στη σύγκριση καθώς λείπουν οι καταναλώσεις αερίου του Απριλίου και του Μαΐου.
