Νέα έκθεση από το CAN Europe, με τη συμμετοχή του Green Tank, εξετάζει την πρόοδο και το περιεχόμενο των κλιματικών νόμων σε 17 χώρες.
Υπενθυμίζεται ότι το 2021 υιοθετήθηκε ο πρώτος Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, ενώ το καλοκαίρι του 2021 παρουσιάστηκε το πακέτο νομοθετικό προτάσεων, γνωστό ως πακέτο fit for 55, με στόχο τη συμμόρφωση της κλιματικής και ενεργειακής νομοθεσίας στην ΕΕ στους νέους νομικά δεσμευτικούς κλιματικούς στόχους.
Η κοινωνία των πολιτών σε όλη την Ευρώπη έχει κατανοήσει τη σημασία των κλιματικών νόμων καθώς και τη σημασία ενός στιβαρού πλαισίου διακυβέρνησης που θα διευκολύνει την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας. Αυτή η έκθεση, στην οποία παρουσιάζονται στοιχεία από 17 διαφορετικές χώρες, έχει τρεις στόχους:
- Προσφέρει εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες για το περιεχόμενο και την πρόοδο του κλιματικού νόμου σε κάθε μία από τις συμμετέχουσες χώρες.
- Επιδιώκει να ενισχύσει τη λογοδοσία σε εθνικό επίπεδο ως προς τον ευρωπαϊκό στόχο της κλιματικής ουδετερότητας και να προσφέρει ένα ισχυρό εργαλείο άσκησης πίεσης για την προσαρμογή της οικονομίας και της διακυβέρνησης στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας.
- Παρουσιάζει τους υφιστάμενους μηχανισμούς διακυβέρνησης σε εθνικό επίπεδο, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποτελέσουν σημείο αναφοράς για τη βελτίωση της αρχιτεκτονικής της ΕΕ για το κλίμα και, ως εκ τούτου, να επιταχύνουν την εφαρμογή της σε ολόκληρη την ΕΕ.
Οι χώρες που εκπροσωπούνται στην έκθεση είναι οι εξής: Βέλγιο, Βουλγαρία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιταλία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Βόρεια Μακεδονία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Ισπανία, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, η έκθεση σημειώνει ότι σχέδιο του πρώτου Εθνικού Κλιματικού Νόμου τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση για 2 μήνες στις 24 Νοεμβρίου 2021, αφού αναπτύχθηκε για περίπου 6 μήνες στην Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή, καθώς και σε ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή. Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει προωθηθεί προς επεξεργασία στη Βουλή των Ελλήνων και παραμένει άγνωστο πότε θα τεθεί σε ψηφοφορία.
Το σχέδιο του Εθνικού Κλιματικού Νόμου, όπως έχει παρουσιαστεί, περιλαμβάνει δέσμευση της χώρας για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050 καθώς και ενδιάμεσους κλιματικούς στόχους:
– Τουλάχιστον 55% μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
– Τουλάχιστον 80% μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2040 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.
Περιέχει επίσης λεπτομερή περιγραφή για την ανάπτυξη 5ετών τομεακών προϋπολογισμών άνθρακα για 7 τομείς (παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και θερμότητας, βιομηχανία, μεταφορές, γεωργία, κτίρια, απόβλητα και τον τομέα χρήσης γης, αλλαγής χρήση γης και δασοπονίας (LULUCF)), οι οποίοι θα οδηγήσουν στη συνεισφορά όλων των τομέων της οικονομίας στην επίτευξη των εθνικών κλιματικών στόχων, καθώς και τη στενή παρακολούθηση της προόδου ή της έλλειψης προόδου και την ευελιξία μεταξύ των τομέων.
Ο νόμος δεσμεύεται επίσης ρητά για απολιγνιτοποίηση έως το 2028, κατάργηση της χρήσης μαζούτ στα νησιά έως το 2030, καθώς και για τη σταδιακή υποκατάσταση όλων των ορυκτών καυσίμων (συμπεριλαμβανομένου του ορυκτού αερίου) από τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αν και το τελευταίο χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Η έκθεση του CAN Europe με τίτλο “Climate Laws in Europe [Οι κλιματικοί νόμοι στην Ευρώπη]” δημοσιεύτηκε στις 04 Μαΐου 2022 και είναι διαθέσιμη εδώ στην αγγλική γλώσσα.
