Δημόσια Διαβούλευση για το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ)

Στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) συμμετείχε το Green Tank καταθέτοντας τις απόψεις του.

Πρόκειται για πρώτο στάδιο της διαμόρφωσης μιας από τις πιο κρίσιμες οδηγίες για την κλιματική πολιτική της ΕΕ. Η ΕΕ έχει θέσει ως στόχο την κλιματική ουδετερότητα έως το 2050, κι αυτό εκφράστηκε τόσο από την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία όσο και στην πρόταση για τον  Ευρωπαϊκό Κλιματικό Νόμο. Στην πορεία επίτευξης της κλιματικής ουδετερότητας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε να αυξηθεί ο στόχος της για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2030 στο 55% τουλάχιστον σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990.

Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να επανεξετάσει όλες τις σχετικές πολιτικές και να προτείνει τροποποιήσεις στο θεσμικό πλαίσιο. Στις υπό εξέταση πολιτικές περιλαμβάνεται και το  Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ), το οποίο είναι κομβικό εργαλείο για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και την επίτευξη των ευρωπαϊκών κλιματικών στόχων. Ως εκ τούτου η Επιτροπή εξετάζει την επέκταση του ΣΕΔΕ σε νέους τομείς της οικονομίας, όπως η ναυτιλία, για την οποία απαιτείται μια δέσμη μέτρων ώστε να διασφαλιστεί η δίκαιη συμμετοχή της στον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ακόμα, το ΣΕΔΕ μπορεί να επεκταθεί στις οδικές μεταφορές και στα κτήρια και εν δυνάμει σε κάθε τομέα που χρησιμοποιεί ορυκτά καύσιμα. Θα επανεξεταστεί επίσης το «αποθεματικό για τη σταθερότητα της αγοράς» στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ για τη διαχείριση των αχρησιμοποίητων δικαιωμάτων εκπομπών μετά από 3 έτη λειτουργίας του.

Το Green Tank απαντώντας στα ερωτήματα, επεσήμανε ότι για να υπάρξει μια ρεαλιστική ευκαιρία μετριασμού της κλιματικής αλλαγής είναι αναγκαία η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 65% μέχρι το 2030, βάσει των επιστημονικών δεδομένων. Αυτό σημαίνει μείωση κατά 70% των εκπομπών μόνο για τους τομείς του ΣΕΔΕ μέχρι το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005 (έρευνα UBA,2020). Ακόμα, προτείνει την κατάργηση των δωρεάν δικαιωμάτων, ειδικά αφού πλέον ο κίνδυνος διαρροής άνθρακα θα αντιμετωπιστεί μέσω του μηχανισμού συνοριακής προσαρμογής άνθρακα. Τα έσοδα από τις δημοπρασίες θα πρέπει να προορίζονται για δράσεις για το κλίμα, την ανάπτυξη τεχνολογιών για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και την ενεργειακή αποδοτικότητα, τον βιώσιμο μετασχηματισμό τομέων της οικονομίας (ενεργοβόρες βιομηχανίες, ναυτιλία, αεροπλοΐα κά) μέσω της εφαρμογής καινοτόμων καθαρών τεχνολογιών, τη δίκαιη μετάβαση ειδικά των λιγνιτικών περιοχών και την διεθνή χρηματοδότηση για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η επερχόμενη τροποποίηση του ΣΕΔΕ θα πρέπει να στοχεύσει στον τερματισμό των δωρεάν δικαιωμάτων στην Ευρώπη για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες και τον τομέα της αεροπλοΐας. Ακόμα οι τομείς των οδικών μεταφορών και των κτηρίων προτείνεται να μην περιληφθούν στο ΣΕΔΕ αλλά να αποτελέσουν μέρος ενός τροποποιημένου και περισσότερο φιλόδοξου Κανονισμού για τον επιμερισμό των προσπαθειών. Επίσης προτείνεται να συμπεριληφθούν στο ΣΕΔΕ οι εκπομπές από την καύση των αστικών απορριμμάτων (οι εκπομπές διπλασιάστηκαν το 2018 φτάνοντας τους 52Mton ορυκτού CO2). Ακόμη αναφορικά στη βιομάζα, θα πρέπει να τεθούν αυστηρά κριτήρια βιωσιμότητας στον Κανονισμό για τις ΑΠΕ και η αναθεώρηση του ΣΕΔΕ θα πρέπει να διασφαλίζει ότι η χρήση βιομάζας είναι βιώσιμη και αντικείμενο ενός διαφανούς και στιβαρού τρόπου υπολογισμού του ανθρακικού αποτυπώματος.  

Μπορείτε να βρείτε όλες τις απαντήσεις του Green Tank στο ερωτηματολόγιο της Επιτροπής εδώ.