Τάσεις στην ηλεκτροπαραγωγή – Νοέμβριος 2023

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Νοέμβριος 2023):

Οι ΑΠΕ (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά) διατήρησαν την πρωτοκαθεδρία στην ηλεκτροπαραγωγή κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023 με αθροιστική παραγωγή 19,642 GWh, ξεπερνώντας κατά 2.2 TWh το ορυκτό αέριο και τον λιγνίτη μαζί (17,474 GWh). Μάλιστα η διαφορά αυτή είναι η μεγαλύτερη για το 2023. Ακολουθώντας μια διαρκώς αυξητική πορεία τα τελευταία 10 χρόνια οι ΑΠΕ είχαν βρεθεί στην πρώτη θέση και τους πρώτους έντεκα μήνες του 2022, αλλά ήταν αρκετά πίσω από την αθροιστική συνεισφορά του ορυκτού αερίου και του λιγνίτη (-3,068 GWh) και είχαν πολύ μικρότερη διαφορά από το δεύτερο ορυκτό αέριο (+1,908 GWh το 2022 σε σχέση με τις +6,193 GWh το 2023).

Επίσης τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023 και παρά τη «βουτιά» του 2023 σε σχέση με το 2022, το ορυκτό αέριο παρέμεινε στη δεύτερη θέση (13,449 GWh), ενώ οι καθαρές εισαγωγές βρέθηκαν στην τρίτη θέση με 4,586 GWh. Ακολούθησαν ο λιγνίτης (4,025 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (3,548 GWh). Ο λιγνίτης ειδικότερα σημείωσε ιστορικό χαμηλό όσον αφορά τη συνεισφορά του κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους, ενώ το ορυκτό αέριο ήταν το χαμηλότερο από το 2018.

Η μεγάλη μείωση της συνεισφοράς του αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή το ενδεκάμηνο συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 (-2,944 GWh), καθώς και η μικρότερη, αλλά σημαντική, μείωση στη συνεισφορά από τον λιγνίτη (-954 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (-164 GWh), αντισταθμίστηκαν σχεδόν ισόποσα από την αύξηση στις καθαρές εισαγωγές (+1,394 GWh), τον περιορισμό στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (-1,341 GWh) και από την αυξημένη συνεισφορά των ΑΠΕ (+1,338 GWh). Η παραπάνω ιεράρχηση αποτελεί μια μερική ανατροπή της κατάστασης που ίσχυε μέχρι και τον Ιούνιο του 2023, όπου η μείωση στην ηλεκτροπαραγωγή από αέριο και υδροηλεκτρικά αντισταθμιζόταν πρωτίστως από τη μείωση της ζήτησης. Ωστόσο, η πολύ σημαντική αύξηση της ζήτησης τους μήνες του Ιουλίου και του Αυγούστου του 2023 ανέτρεψε την παραπάνω τάση αθροιστικά για ολόκληρο το ενδεκάμηνο. Βέβαια η αύξηση των εξαγωγών τους μήνες του Σεπτεμβρίου και του Οκτωβρίου και οι μειωμένες εισαγωγές του Νοεμβρίου, μείωσαν τις αθροιστικές καθαρές εισαγωγές το ενδεκάμηνο με αποτέλεσμα η αύξηση των εισαγωγών να υπερτερεί μόνο κατά 53 GWh, έναντι της μείωσης της ζήτησης.

Οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές τους πρώτους έντεκα μήνες του έτους σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 ήταν:

Λιγνίτης: -19.2%

Ορυκτό Αέριο: -18%

ΑΠΕ: +7.3%

Υδροηλεκτρικά: -4.4%

Καθαρές εισαγωγές: +43.7%

Ζήτηση: -2.9%

Η καθαρή ενέργεια από ΑΠΕ και υδροηλεκτρικά τους πρώτους ένδεκα μήνες του 2023 (23,190 GWh) σημείωσε ιστορικό υψηλό συγκριτικά με την ίδια περίοδο των τελευταίων 10 ετών, ξεπερνώντας κατά σχεδόν 6 ΤWh την ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα (17,474 GWh), η οποία στον αντίποδα, σημείωσε ιστορικό χαμηλό παρουσιάζοντας μείωση κατά 18.2% σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022. Η καθαρή ενέργεια ξεπέρασε τα ορυκτά καύσιμα στο ενδεκάμηνο για πρώτη φορά το 2022 αλλά η διαφορά ήταν πολύ μικρότερη από αυτή του 2023, μόλις 643 GWh.

Οι ΑΠΕ μαζί με τα υδροηλεκτρικά, ξεπέρασαν το 50% (51.2 %) ως προς το μερίδιο τους στην κάλυψη της ζήτησης κατά τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023, κάτι το οποίο συνέβη για πρώτη φορά στο εννιάμηνο του 2023 αλλά με χαμηλότερο ποσοστό (50.2%). Ως αποτέλεσμα, η καθαρή ενέργεια με 23,190 GWh ξεπέρασε τα ορυκτά καύσιμα και τις καθαρές εισαγωγές αθροιστικά (22,060 GWh). Ακόμα πιο μεγάλη ήταν η αύξηση της συνεισφοράς τους στην εγχώρια ηλεκτροπαραγωγή, αφού ΑΠΕ μαζί με μεγάλα υδροηλεκτρικά είχαν μερίδιο 57%, υπερβαίνοντας την αντίστοιχη επίδοση του 2022 κατά περισσότερο από 6 ποσοστιαίες μονάδες (50.7%).

Υψηλό ήταν και το μερίδιο των ΑΠΕ στην κάλυψη της ζήτησης (χωρίς τα μεγάλα υδροηλεκτρικά), οι οποίες με ποσοστό 43.4% ξεπέρασαν κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες το προηγούμενο υψηλό του 2022 (39.3%). Την υπόλοιπη ζήτηση κατά το ενδεκάμηνο κάλυψαν το ορυκτό αέριο με μερίδιο 29.7% (το χαμηλότερο από το 2018), οι καθαρές εισαγωγές με 10.1%, ο λιγνίτης με μερίδιο που για πρώτη φορά έπεσε κάτω από το όριο του 10% (8.9%) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά με 7.8%.

Ειδικά για τον Νοέμβριο 2023:

  • Η λιγνιτική παραγωγή (377 GWh) αυξήθηκε κατά 20.7% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022. Ήταν ο δεύτερος συνεχόμενος μήνας που σημειώθηκε μηνιαία αύξηση σε σχέση με πέρυσι.
  • Λιγότερο από 1 TWh ήταν η παραγωγή από ορυκτό αέριο (964 GWh), έπειτα από πέντε συνεχόμενους μήνες που η μηνιαία παραγωγή ξεπερνούσε κατά πολύ την 1 TWh. Εμφανίστηκε μειωμένη κατά 19.7% σε σχέση με τον περσινό Νοέμβριο.
  • Η παραγωγή από ΑΠΕ (1,818 GWh) αυξήθηκε και πάλι σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2022 (+13.5%), σε αντίθεση με τον Οκτώβριο που η παραγωγή ήταν μειωμένη (-12.5%) σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022.
  • Έπειτα από δύο καθαρά εξαγωγικούς μήνες (Σεπτέμβριο-Οκτώβριο), ο Νοέμβριος ήταν καθαρά εισαγωγικός (288 GWh).
  • Η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (3,737 GWh) παρουσίασε μικρή αύξηση σε σχέση με τον ίδιο μήνα του 2022 (+1.35%).

Αθροιστικά για τους πρώτους έντεκα μήνες του 2023 η κατανάλωση (45,265 GWh) μειώθηκε κατά 2.9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους και κατά 3.5% σε σχέση με τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών. Ωστόσο η μείωση της ζήτησης αθροιστικά για το 2023 σε σχέση με το 2022, βαίνει μειούμενη με την πάροδο των μηνών, σημειώνοντας τη χαμηλότερη μείωση στο ενδεκάμηνο.