Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα μηνιαία στοιχεία του ΑΔΜΗΕ για το διασυνδεδεμένο δίκτυο (Μάρτιος 2023):
Στο πρώτο τρίμηνο του 2023 οι ΑΠΕ (5109 GWh) ξεπέρασαν κατά σχεδόν 1 TWh το αέριο και τον λιγνίτη αθροιστικά (4198 GWh), εδραιώνοντας την πρώτη θέση στην ηλεκτροπαραγωγή. Το ορυκτό αέριο (2752 GWh) διατήρησε τη δεύτερη θέση παρά την επαναφορά της συνεισφοράς του σχεδόν στα επίπεδα του 2016. Καθώς το σχετικό κόστος από λιγνίτη, αέριο και εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια, ευνόησε την τελευταία, στην τρίτη θέση βρέθηκαν οι καθαρές εισαγωγές (2195 GWh), και ακολούθησαν ο λιγνίτης (1445 GWh) και τα μεγάλα υδροηλεκτρικά (827 GWh).
Η μεγάλη μείωση κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 στη συνεισφορά του αερίου (-2368 GWh) και οι μικρότερες μειώσεις στην ηλεκτροπαραγωγή από μεγάλα υδροηλεκτρικά (-399 GWh) και λιγνίτη (-148 GWh) αντισταθμίστηκαν πρωτίστως από τον περιορισμό στη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας (-1416 GWh), ενώ σημαντική ήταν και η συμβολή των αυξήσεων στις καθαρές εισαγωγές (+1022 GWh) και τις ΑΠΕ (+479 GWh).
Οι αντίστοιχες ποσοστιαίες μεταβολές τους πρώτους 3 μήνες του έτους σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 ήταν:
Λιγνίτης: -9.28%
Ορυκτό Αέριο: -46.24%
ΑΠΕ: +10.34%
Υδροηλεκτρικά: -32.58%
Καθαρές εισαγωγές: + 87.14%
Ζήτηση: -10.3%
Συνολικά τους πρώτους τρεις μήνες του έτους η καθαρή ενέργεια (5936 GWh) ξεπέρασε κατά πολύ την ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα (4198 GWh). Ωστόσο, η καθαρή ενέργεια το πρώτο τρίμηνο του 2023 παρέμεινε σε χαμηλότερα επίπεδα από το μέγιστο που παρατηρήθηκε την ίδια περίοδο του 2021 (6260 GWh), εξαιτίας της σημαντικής μείωσης στη συνεισφορά από τα μεγάλα υδροηλεκτρικά το 2023, η οποία ήταν η τρίτη χαμηλότερη της τελευταίας δεκαετίας.
Οι ΑΠΕ κάλυψαν το 41.4% της ζήτησης τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, το υψηλότερο σχετικό μερίδιο που έχει σημειωθεί ποτέ κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους, ενώ αθροιστικά μαζί με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έφτασαν στο 48.1%, το δεύτερο υψηλότερο μερίδιο της δεκαετίας μετά το 49.2% του πρώτου τριμήνου του 2021. Ακολούθησαν το ορυκτό αέριο με 22.3%, οι καθαρές εισαγωγές με 17.8%, και ο λιγνίτης με 11.7%.
Ειδικά για τον Μάρτιο 2023:
- Η παραγωγή από ΑΠΕ (1865 GWh) ήταν η 3η υψηλότερη των τελευταίων 15 μηνών
- Η παραγωγή από μεγάλα υδροηλεκτρικά (187 GWh) ήταν η χαμηλότερη των τελευταίων 15 μηνών
Ευρωπαϊκές υποχρεώσεις μείωσης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας
Σύμφωνα με τον Κανονισμό του Συμβουλίου της 30ης Σεπτεμβρίου 2022, κάθε κράτος μέλος: (Α) Kαταβάλλει προσπάθειες για μείωση της συνολικής μηνιαίας ακαθάριστης κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας την περίοδο Νοεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023 κατά 10% σε σύγκριση με τον μέσο όρο των αντίστοιχων μηνών της προηγούμενης πενταετίας. (Β) Υποχρεούται να μειώσει την ακαθάριστη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των ωρών αιχμής κάθε ημέρα της περιόδου Δεκεμβρίου 2022 – Μαρτίου 2023 κατά 5% σε σύγκριση με ένα σενάριο αναφοράς. Το τελευταίο καθορίζεται από τους διαχειριστές των συστημάτων μεταφοράς κάθε κράτους μέλους και μπορεί να περιλαμβάνει και ιστορικά δεδομένα της περιόδου αναφοράς του Κανονισμού, δηλαδή της τελευταίας πενταετίας. Οι ώρες αιχμής στην Ελλάδα ορίστηκαν να είναι οι ώρες 18:00 – 21:00. Ωστόσο, δεν έχει προσδιοριστεί ακόμα επισήμως το σενάριο αναφοράς ως προς το οποίο θα πραγματοποιείται η σύγκριση.
Τον Μάρτιο 2023, τελευταίο μήνα εφαρμογής του στόχου μείωσης της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, η Ελλάδα κατάφερε να μειώσει τη ζήτηση στο διασυνδεδεμένο σύστημα, κατά 7.37% σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης πενταετίας, σημαντικά χαμηλότερα δηλαδή από τον στόχο του -10%. Έτσι, σε συνδυασμό με τη μειωμένη απόδοση του Φεβρουαρίου 2023, συγκεντρωτικά, για ολόκληρη την πεντάμηνη περίοδο της εφαρμογής του μέτρου (Νοέμβριος 2022-Φεβρουάριος 2023), η Ελλάδα απέτυχε να πιάσει τον στόχο του -10% κατά 354GWh, σημειώνοντας μείωση κατά 8.4% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας.
Επιπλέον, τον Μάρτιο 2023 ολοκληρώθηκε και η τετράμηνη περίοδος της ευρωπαϊκής υποχρέωσης για μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας ειδικά στις ώρες αιχμής – με κύριο στόχο τον περιορισμό της ανάγκης λειτουργίας μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το ορυκτό αέριο, και συνεπώς, του κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο επόμενο διάγραμμα παρουσιάζεται η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του διασυνδεδεμένου συστήματος τις ώρες αιχμής 18:00-21:00, όπως αυτές ορίστηκαν από την Ελλάδα, για κάθε ημέρα του Μαρτίου και συγκρίνεται με τον μέσο όρο της κατανάλωσης κατά τις ίδιες ώρες του ίδιου μήνα της προηγούμενης πενταετίας. Επίσης, παρουσιάζεται και η κατανάλωση τις ώρες αιχμής αθροιστικά για τους 4 μήνες εφαρμογής του μέτρου.
Η μέση μηνιαία μείωση της κατανάλωσης των ωρών αιχμής του Μαρτίου άγγιξε το -11% σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας, επίδοση βελτιωμένη σε σχέση με τον Φεβρουάριο (-5.54%), αλλά χειρότερη σε σχέση με τον Ιανουάριο (-14.46%) και τον Δεκέμβριο (-13.74%). Η ημερήσια κατανάλωση στις ώρες αιχμής ήταν μικρότερη από τον αντίστοιχο μέσο όρο πενταετίας όλες τις ημέρες του Μαρτίου. Ωστόσο, για 6 από τις 31 μέρες του μήνα η μείωση αυτή ήταν μικρότερη του ευρωπαϊκού στόχου του -5%.
Αθροιστικά, για ολόκληρη την τετράμηνη περίοδο ισχύος του μέτρου (Δεκέμβριος 2022-Μάρτιος 2023), η μείωση στην κατανάλωση των ωρών αιχμής σε σχέση με τον μέσο όρο της πενταετίας ήταν -11.36%.
